Bị Viêm Âm Đạo Khi Mang Thai: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Cách Điều Trị

Đặt lịch hẹn

×

Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Thanh Hà

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Viêm âm đạo khi mang thai không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe cho mẹ và bé nếu không được xử lý đúng cách. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị an toàn viêm âm đạo trong thai kỳ, mang đến sự yên tâm cho các mẹ bầu.

Viêm âm đạo khi mang thai là gì?

Viêm âm đạo khi mang thai là tình trạng viêm nhiễm ở âm đạo thường xảy ra do sự mất cân bằng hệ vi khuẩn hoặc các yếu tố kích thích khác. Đây là vấn đề phổ biến ở phụ nữ mang thai, do nội tiết tố thay đổi và hệ miễn dịch suy giảm. Viêm âm đạo có thể xuất hiện với nhiều loại khác nhau, bao gồm viêm âm đạo do nấm, vi khuẩn hoặc do các yếu tố khác như ký sinh trùng.

Phân loại viêm âm đạo thường dựa trên nguyên nhân gây bệnh:

• Viêm âm đạo do nấm Candida: Loại này phổ biến nhất, thường xảy ra khi môi trường âm đạo bị mất cân bằng, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển.
• Viêm âm đạo do vi khuẩn: Xảy ra khi vi khuẩn có hại chiếm ưu thế, gây mất cân bằng hệ vi khuẩn trong âm đạo.
• Viêm âm đạo do ký sinh trùng Trichomonas: Loại này ít phổ biến hơn nhưng có thể gây ngứa, khí hư có màu bất thường và mùi hôi.
• Viêm âm đạo không do nhiễm trùng: Do kích ứng từ hóa chất, sản phẩm vệ sinh hoặc dị ứng.

Dấu hiệu nhận biết viêm âm đạo khi mang thai

Triệu chứng của viêm âm đạo khi mang thai rất đa dạng, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Những dấu hiệu phổ biến nhất bao gồm:

• Khí hư bất thường: Dịch âm đạo có thể thay đổi về màu sắc (trắng đục, vàng, xanh) và kết cấu (loãng, đặc, vón cục). Đôi khi, khí hư có mùi hôi hoặc tanh khó chịu.
• Ngứa và kích ứng: Người bệnh thường cảm thấy ngứa, rát ở vùng âm đạo hoặc xung quanh âm hộ.
• Đau khi quan hệ: Viêm nhiễm làm vùng âm đạo trở nên nhạy cảm, gây đau rát khi quan hệ tình dục.
• Khó chịu khi đi tiểu: Cảm giác nóng rát, đau khi tiểu tiện có thể xuất hiện nếu viêm lan sang niệu đạo.
• Đỏ và sưng: Vùng âm hộ hoặc âm đạo có thể sưng đỏ, kèm cảm giác đau khi chạm vào.

Những triệu chứng trên không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu mà còn có nguy cơ tiềm tàng đến thai nhi, vì vậy cần được phát hiện và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây viêm âm đạo khi mang thai

Viêm âm đạo trong thai kỳ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến thay đổi sinh lý và tác động từ môi trường. Dưới đây là các yếu tố phổ biến gây ra tình trạng này:

• Thay đổi nội tiết tố: Sự gia tăng hormone estrogen trong thai kỳ làm thay đổi pH âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển.
• Hệ miễn dịch suy giảm: Khi mang thai, hệ miễn dịch của mẹ yếu hơn để bảo vệ thai nhi, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng.
• Mất cân bằng hệ vi khuẩn âm đạo: Việc mất cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và có hại có thể dẫn đến viêm âm đạo, đặc biệt là do vi khuẩn hoặc nấm.
• Sử dụng sản phẩm vệ sinh không phù hợp: Các sản phẩm vệ sinh có mùi hương hoặc hóa chất mạnh có thể gây kích ứng, làm thay đổi môi trường âm đạo.
• Thói quen vệ sinh kém: Không vệ sinh sạch sẽ vùng kín hoặc lau chùi không đúng cách có thể đưa vi khuẩn từ hậu môn vào âm đạo.
• Quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ tình dục mà không có biện pháp bảo vệ cũng làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.

Ai dễ bị viêm âm đạo khi mang thai?

Không phải tất cả phụ nữ mang thai đều có nguy cơ bị viêm âm đạo như nhau. Một số nhóm đối tượng dễ mắc hơn do các yếu tố đặc thù:

• Phụ nữ có tiền sử viêm âm đạo: Những người đã từng bị viêm âm đạo trước khi mang thai dễ tái phát trong thai kỳ.
• Người bị tiểu đường thai kỳ: Tiểu đường làm tăng lượng đường trong cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Candida phát triển.
• Người có thói quen vệ sinh không đúng cách: Việc sử dụng các sản phẩm vệ sinh không an toàn hoặc không duy trì thói quen vệ sinh hàng ngày đúng cách là yếu tố nguy cơ cao.
• Phụ nữ thường xuyên mặc đồ bó sát hoặc chất liệu không thoáng khí: Các loại quần áo này giữ ẩm, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển.
• Người có hệ miễn dịch kém: Mẹ bầu có sức đề kháng yếu hơn bình thường dễ bị nhiễm trùng, kể cả ở âm đạo.
• Người mang thai lần đầu: Do chưa quen với những thay đổi cơ thể, người mang thai lần đầu có thể không biết cách chăm sóc vùng kín, tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Việc hiểu rõ nguyên nhân và các nhóm dễ mắc bệnh là nền tảng để phòng ngừa viêm âm đạo hiệu quả trong thai kỳ.

Những biến chứng của viêm âm đạo khi mang thai

Viêm âm đạo không được điều trị kịp thời trong thai kỳ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. Những biến chứng thường gặp bao gồm:

• Nguy cơ sinh non: Viêm âm đạo có thể gây viêm nhiễm lan rộng, làm tăng nguy cơ vỡ ối sớm, dẫn đến sinh non.
• Cân nặng thai nhi thấp khi sinh: Các vi khuẩn hoặc nấm gây viêm âm đạo có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, khiến bé sinh ra nhẹ cân.
• Lây nhiễm sang thai nhi: Một số loại vi khuẩn hoặc ký sinh trùng từ âm đạo có thể lây truyền qua nhau thai hoặc trong quá trình sinh thường, gây nhiễm trùng cho trẻ sơ sinh.
• Viêm nhiễm vùng chậu: Viêm âm đạo không được kiểm soát có thể lan sang các cơ quan khác, gây viêm vùng chậu, ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu.
• Tăng nguy cơ sảy thai: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, viêm nhiễm kéo dài có thể gây co thắt tử cung và làm mất thai.

Chẩn đoán viêm âm đạo khi mang thai

Để chẩn đoán chính xác viêm âm đạo khi mang thai, bác sĩ thường áp dụng các phương pháp thăm khám và xét nghiệm cụ thể. Quy trình chẩn đoán bao gồm:

• Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ kiểm tra vùng âm đạo để tìm các dấu hiệu bất thường như sưng đỏ, dịch âm đạo bất thường, hoặc mùi hôi.
• Hỏi tiền sử bệnh lý: Các thông tin về tiền sử viêm nhiễm, triệu chứng hiện tại, và các yếu tố nguy cơ được thu thập để hỗ trợ chẩn đoán.
• Xét nghiệm dịch âm đạo: Mẫu dịch âm đạo được lấy để kiểm tra dưới kính hiển vi, xác định nguyên nhân gây viêm như nấm Candida, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.
• Đo pH âm đạo: Bác sĩ có thể kiểm tra độ pH âm đạo để đánh giá mức độ mất cân bằng vi khuẩn, yếu tố thường gặp trong viêm âm đạo.
• Xét nghiệm bổ sung nếu cần thiết: Trong trường hợp phức tạp, xét nghiệm máu hoặc nước tiểu có thể được thực hiện để loại trừ các nguyên nhân khác.

Việc chẩn đoán chính xác giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Khi nào cần gặp bác sĩ nếu bị viêm âm đạo khi mang thai

Viêm âm đạo trong thai kỳ có thể gây ra nhiều rủi ro nếu không được xử lý đúng cách. Việc nhận biết thời điểm cần gặp bác sĩ giúp bạn đảm bảo sức khỏe cho bản thân và thai nhi. Dưới đây là các trường hợp nên tìm sự hỗ trợ y tế:

• Xuất hiện khí hư bất thường: Nếu khí hư có màu sắc lạ, mùi hôi hoặc kết cấu khác thường kéo dài, đây có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm nặng cần được thăm khám.
• Ngứa và rát vùng kín không giảm: Các triệu chứng này dai dẳng dù đã thay đổi cách chăm sóc vùng kín có thể chỉ ra tình trạng viêm nghiêm trọng hơn.
• Đau vùng bụng dưới hoặc vùng chậu: Cơn đau bất thường, đặc biệt kèm theo triệu chứng sốt, có thể là dấu hiệu của viêm lan rộng.
• Rối loạn tiểu tiện: Cảm giác đau rát, tiểu buốt hoặc tiểu nhiều lần mà không rõ nguyên nhân cần được kiểm tra.
• Triệu chứng xuất hiện lại sau điều trị: Nếu các dấu hiệu viêm âm đạo tái phát sau khi đã hoàn thành liệu trình điều trị, bạn cần đến bác sĩ để đánh giá và xử lý kịp thời.
• Cảm thấy khó chịu về sức khỏe tổng thể: Sự mệt mỏi hoặc suy giảm sức khỏe chung đi kèm với các triệu chứng viêm âm đạo cần được chú ý để loại trừ các biến chứng nguy hiểm.

Cách phòng ngừa viêm âm đạo khi mang thai

Phòng ngừa viêm âm đạo là yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi suốt thai kỳ. Bạn có thể thực hiện các biện pháp đơn giản sau:

• Duy trì vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa sạch vùng kín mỗi ngày bằng nước ấm, tránh sử dụng các sản phẩm có hóa chất mạnh hoặc mùi hương nhân tạo.
• Lựa chọn quần áo thoáng khí: Sử dụng đồ lót bằng chất liệu cotton và tránh mặc quần áo quá chật để giảm độ ẩm vùng kín.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Hạn chế thói quen tắm bồn lâu, không sử dụng nước xịt vệ sinh vùng kín không rõ nguồn gốc.
• Ăn uống lành mạnh: Bổ sung thực phẩm giàu lợi khuẩn như sữa chua, kết hợp chế độ ăn cân bằng để hỗ trợ hệ miễn dịch và cân bằng hệ vi khuẩn âm đạo.
• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng biện pháp bảo vệ và đảm bảo vệ sinh trước, sau quan hệ để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Kiểm tra định kỳ: Thăm khám thai định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường và điều trị kịp thời.

Việc chủ động phòng ngừa không chỉ giảm thiểu nguy cơ viêm âm đạo mà còn bảo vệ sức khỏe toàn diện cho mẹ bầu trong suốt thai kỳ.

Phương pháp điều trị viêm âm đạo khi mang thai

Việc điều trị viêm âm đạo trong thai kỳ cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến được sử dụng.

Điều trị bằng thuốc Tây y

Sử dụng thuốc Tây y là cách nhanh chóng và hiệu quả để kiểm soát viêm âm đạo trong thai kỳ. Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp.

• Thuốc điều trị viêm âm đạo do nấm: Clotrimazole hoặc Miconazole dạng đặt âm đạo thường được sử dụng để điều trị nấm Candida. Các loại thuốc này an toàn và hiệu quả trong việc loại bỏ nấm.
• Thuốc kháng sinh điều trị viêm do vi khuẩn: Metronidazole hoặc Clindamycin dạng viên uống hoặc gel bôi âm đạo giúp loại bỏ vi khuẩn gây bệnh mà không ảnh hưởng đến thai nhi.
• Thuốc điều trị viêm do ký sinh trùng: Trong trường hợp viêm âm đạo do Trichomonas, bác sĩ có thể kê Metronidazole với liều lượng phù hợp cho thai kỳ.

Điều trị bằng phương pháp Đông y

Các bài thuốc Đông y giúp hỗ trợ điều trị viêm âm đạo một cách an toàn, tăng cường sức khỏe tổng thể cho mẹ bầu.

• Sử dụng thảo dược rửa vùng kín: Lá chè xanh, lá trầu không, hoặc lá lốt được đun sôi và dùng để vệ sinh vùng kín, giúp kháng khuẩn và giảm viêm tự nhiên.
• Bài thuốc uống từ thảo dược: Sự kết hợp của cam thảo, hoàng cầm, và bạch truật giúp điều hòa nội tiết tố và cân bằng âm đạo.
• Liệu pháp xông hơi bằng thảo dược: Xông hơi vùng kín với nước sắc từ sả, gừng và muối giúp giảm triệu chứng ngứa và khó chịu.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Điều trị viêm âm đạo không chỉ phụ thuộc vào thuốc mà còn cần thay đổi thói quen sinh hoạt để hỗ trợ quá trình hồi phục.

• Vệ sinh đúng cách: Duy trì vệ sinh vùng kín hàng ngày bằng nước ấm, tránh lạm dụng các dung dịch vệ sinh.
• Dinh dưỡng hợp lý: Ăn uống cân bằng với nhiều rau xanh và thực phẩm giàu lợi khuẩn như sữa chua để hỗ trợ hệ vi khuẩn âm đạo.
• Hạn chế căng thẳng: Thực hành các bài tập nhẹ nhàng như yoga hoặc thiền để tăng cường sức khỏe tinh thần, giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.

Viêm âm đạo khi mang thai cần được điều trị đúng cách và kịp thời để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé. Việc kết hợp giữa thuốc Tây y, phương pháp Đông y, và thay đổi thói quen sinh hoạt sẽ mang lại hiệu quả điều trị tối ưu và an toàn.