Mụn trứng cá thành sẹo lồi: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Bác Sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Mụn trứng cá không chỉ là nỗi lo về thẩm mỹ, mà khi không được điều trị đúng cách, chúng còn có thể để lại sẹo lồi, gây mất tự tin lâu dài. Sẹo lồi do mụn trứng cá hình thành khi da bị tổn thương sâu, dẫn đến sự phát triển quá mức của mô sẹo trong quá trình phục hồi. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị sẹo lồi sẽ giúp bạn giảm thiểu tác hại và phục hồi làn da hiệu quả hơn. Hãy cùng tìm hiểu những biện pháp điều trị mụn trứng cá thành sẹo lồi, giúp bạn tự tin hơn trong việc chăm sóc sắc đẹp của mình.

Mụn trứng cá thành sẹo lồi: Định nghĩa và phân loại

Mụn trứng cá là một vấn đề da liễu phổ biến, đặc biệt là ở lứa tuổi dậy thì, khi tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách hoặc bị nặn không đúng, mụn có thể để lại sẹo, trong đó sẹo lồi là dạng phổ biến. Sẹo lồi là tình trạng da tổn thương do sự phát triển quá mức của mô sẹo trong quá trình hồi phục vết thương. Khác với các loại sẹo thông thường, sẹo lồi thường nổi lên bề mặt da, có hình dáng lồi và màu sắc sậm hơn so với vùng da xung quanh. Mụn trứng cá thành sẹo lồi không chỉ gây ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ mà còn có thể gây cảm giác khó chịu, ngứa hoặc đau.

Sẹo lồi do mụn trứng cá có thể được phân loại theo mức độ nặng nhẹ. Những vết sẹo lồi nhỏ thường không gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày, trong khi đó, những vết sẹo lớn và cứng có thể gây mất tự tin, đặc biệt khi chúng xuất hiện trên các vùng da dễ thấy như mặt. Mụn trứng cá thành sẹo lồi thường gặp ở những người có làn da dễ bị sẹo hoặc đã từng bị mụn nặng, có dấu hiệu viêm kéo dài.

Triệu chứng của mụn trứng cá thành sẹo lồi

Các triệu chứng của mụn trứng cá thành sẹo lồi có thể nhận biết qua những thay đổi rõ rệt trên làn da. Lúc đầu, sau khi mụn lành, vùng da bị tổn thương có thể sẽ xuất hiện một vết sẹo mờ, nhưng theo thời gian, vết sẹo này có thể trở nên lồi lên. Sẹo lồi thường có màu sắc khác biệt, có thể là hồng, đỏ hoặc sậm hơn so với màu da bình thường, tùy thuộc vào mức độ viêm và sự phục hồi của da.

Ngoài ra, người bị mụn trứng cá thành sẹo lồi còn có thể gặp cảm giác ngứa, đau nhẹ hoặc khó chịu khi tiếp xúc với vùng da bị sẹo. Khi sẹo trở nên lớn hơn hoặc lan rộng, nó có thể gây cảm giác căng cứng hoặc dày lên, làm giảm tính thẩm mỹ và khiến người bệnh mất tự tin. Đặc biệt, nếu sẹo lồi xuất hiện ở những khu vực dễ thấy như mặt hoặc cổ, tình trạng này sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn. Những triệu chứng này không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn có thể gây tâm lý lo âu cho người bệnh, đặc biệt là khi sẹo lồi không dễ dàng mờ đi.

Nguyên nhân gây mụn trứng cá thành sẹo lồi

Mụn trứng cá khi không được chăm sóc đúng cách có thể dẫn đến những tổn thương lâu dài trên da, một trong những hậu quả phổ biến nhất là hình thành sẹo lồi. Sẹo lồi xuất hiện khi cơ thể tạo ra mô sẹo quá mức trong quá trình lành vết thương. Các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:

• Viêm nhiễm kéo dài: Mụn trứng cá nếu không được điều trị kịp thời có thể gây viêm nhiễm sâu dưới da. Quá trình viêm này kích thích cơ thể sản sinh quá nhiều collagen, tạo nên mô sẹo lồi khi phục hồi.

• Nặn mụn sai cách: Việc nặn mụn hoặc chạm vào mụn trứng cá một cách không đúng cách có thể làm tổn thương sâu đến lớp da, làm tăng khả năng hình thành sẹo lồi. Việc này gây viêm nhiễm và khiến quá trình lành vết thương không được kiểm soát.

• Di truyền: Một số người có cơ địa dễ hình thành sẹo lồi do yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người từng bị sẹo lồi, nguy cơ bạn cũng gặp phải tình trạng này khi bị mụn trứng cá là rất cao.

• Chế độ chăm sóc da không hợp lý: Da không được dưỡng ẩm đầy đủ hoặc sử dụng sản phẩm không phù hợp có thể làm cho vết thương từ mụn trứng cá khó lành, từ đó tăng khả năng tạo thành sẹo lồi.

• Sự thay đổi của nội tiết tố: Mụn trứng cá thường xuất hiện nhiều ở tuổi dậy thì, khi nội tiết tố trong cơ thể thay đổi mạnh mẽ. Sự thay đổi này có thể khiến tình trạng viêm nhiễm kéo dài hơn, tạo cơ hội cho sẹo lồi hình thành.

Đối tượng dễ bị mụn trứng cá thành sẹo lồi

Không phải ai bị mụn trứng cá cũng sẽ hình thành sẹo lồi. Tuy nhiên, có một số đối tượng có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển sẹo lồi từ mụn. Những nhóm này bao gồm:

• Người có da dễ sẹo: Những người có da nhạy cảm, dễ bị sẹo hoặc có cơ địa đặc biệt dễ hình thành sẹo lồi sẽ có nguy cơ cao khi bị mụn trứng cá.

• Người có mụn trứng cá nặng và kéo dài: Những người bị mụn trứng cá nặng, đặc biệt là mụn viêm, có khả năng hình thành sẹo lồi cao hơn do tình trạng viêm nhiễm kéo dài.

• Người nặn mụn không đúng cách: Những người có thói quen nặn hoặc cạy mụn sẽ dễ gây tổn thương sâu cho da, dẫn đến sự hình thành của sẹo lồi. Việc này làm cho da mất đi khả năng phục hồi tự nhiên, tạo ra mô sẹo thừa.

• Người có yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người bị sẹo lồi, thì khả năng bạn cũng sẽ dễ dàng bị mụn trứng cá thành sẹo lồi là rất cao. Di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định khả năng hình thành sẹo của mỗi người.

• Người có thói quen chăm sóc da không đúng: Những người không chú ý đến việc chăm sóc da đúng cách, hoặc không sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp, có thể làm tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi từ mụn trứng cá.

Những đối tượng trên cần lưu ý trong việc điều trị mụn trứng cá để ngăn ngừa sự phát triển của sẹo lồi và giảm thiểu ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như sức khỏe làn da.

Biến chứng của mụn trứng cá thành sẹo lồi

Mụn trứng cá không chỉ gây ra những tổn thương tạm thời trên da mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là khi chúng để lại sẹo lồi. Những biến chứng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể gây khó chịu hoặc đau đớn cho người bệnh. Dưới đây là các biến chứng thường gặp khi mụn trứng cá thành sẹo lồi:

• Mất tự tin về ngoại hình: Sẹo lồi từ mụn trứng cá có thể gây ảnh hưởng lớn đến vẻ ngoài của người bệnh, đặc biệt khi chúng xuất hiện ở những khu vực dễ thấy như mặt hoặc cổ. Điều này có thể khiến người bệnh cảm thấy tự ti, ngại giao tiếp và ảnh hưởng đến tâm lý.

• Đau và khó chịu: Mụn trứng cá thành sẹo lồi có thể gây ra cảm giác đau, ngứa hoặc căng tức. Những vết sẹo này có thể gây cảm giác khó chịu khi tiếp xúc với quần áo hoặc khi vận động, đặc biệt nếu sẹo lồi lớn và cứng.

• Tình trạng viêm nhiễm kéo dài: Mụn trứng cá nếu không được điều trị đúng cách có thể gây viêm nhiễm sâu dưới da, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng. Viêm kéo dài có thể làm tình trạng sẹo lồi trở nên nghiêm trọng hơn, khiến quá trình phục hồi kéo dài và khó điều trị.

• Khó điều trị: Sẹo lồi từ mụn trứng cá thường khó điều trị và dễ tái phát. Các biện pháp điều trị thông thường như thuốc bôi hoặc laser có thể không hiệu quả nếu sẹo đã phát triển quá mức. Điều này khiến người bệnh phải đối mặt với quá trình điều trị lâu dài và tốn kém.

• Hình thành sẹo mới: Quá trình điều trị mụn trứng cá không đúng cách hoặc không đúng lúc có thể làm tăng nguy cơ hình thành thêm các vết sẹo mới. Việc nặn mụn hoặc không chăm sóc da đúng cách có thể làm da tổn thương và dễ dàng tạo ra sẹo lồi ở các vị trí khác.

Chẩn đoán mụn trứng cá thành sẹo lồi

Chẩn đoán mụn trứng cá thành sẹo lồi không chỉ dựa vào việc nhận diện các dấu hiệu trên bề mặt da mà còn yêu cầu bác sĩ xem xét các yếu tố liên quan đến tình trạng viêm nhiễm, mức độ sẹo lồi và tiền sử điều trị. Quá trình chẩn đoán mụn trứng cá thành sẹo lồi có thể được thực hiện qua các phương pháp sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng da bị mụn trứng cá và xác định mức độ tổn thương. Sẹo lồi thường có đặc điểm là bề mặt da nổi lên cao, màu sắc có thể sậm hơn vùng da xung quanh, và sẹo thường cứng hoặc dày lên.

• Xét nghiệm viêm nhiễm: Nếu có nghi ngờ về sự viêm nhiễm sâu dưới da, bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm để xác định mức độ nhiễm trùng và loại vi khuẩn gây viêm. Điều này giúp đánh giá tình trạng da và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

• Lịch sử điều trị mụn trứng cá: Bác sĩ sẽ hỏi về quá trình điều trị mụn trứng cá trước đó, xem người bệnh có thói quen nặn mụn hoặc chăm sóc da không đúng cách hay không. Những thói quen này có thể là yếu tố quan trọng trong việc hình thành sẹo lồi.

• Đánh giá các yếu tố di truyền: Nếu gia đình có người từng bị sẹo lồi, bác sĩ sẽ xem xét yếu tố di truyền trong việc chẩn đoán và đưa ra những biện pháp phòng ngừa cần thiết.

Quá trình chẩn đoán sẹo lồi từ mụn trứng cá sẽ giúp bác sĩ xác định đúng nguyên nhân và tình trạng của các vết sẹo, từ đó đưa ra phương án điều trị hiệu quả nhất. Việc chẩn đoán kịp thời sẽ giúp người bệnh giảm thiểu những biến chứng và hồi phục làn da nhanh chóng.

Khi nào cần gặp bác sĩ về mụn trứng cá thành sẹo lồi

Mặc dù mụn trứng cá là một vấn đề da liễu khá phổ biến, nhưng khi tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng và phát triển thành sẹo lồi, bạn cần sự can thiệp của bác sĩ. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy bạn nên gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời:

• Mụn trứng cá không thuyên giảm hoặc ngày càng nặng thêm: Nếu mụn trứng cá không cải thiện dù bạn đã áp dụng các phương pháp chăm sóc tại nhà, và tình trạng mụn ngày càng tồi tệ hơn, có thể dẫn đến sẹo lồi, thì đó là lúc bạn cần gặp bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân và có phương án điều trị hiệu quả.

• Sẹo lồi xuất hiện hoặc lan rộng: Khi sẹo lồi hình thành từ mụn trứng cá và ngày càng lớn hoặc lan rộng, nó có thể gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe tâm lý. Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định mức độ nghiêm trọng của sẹo và đề xuất các phương pháp điều trị phù hợp.

• Cảm giác đau hoặc ngứa kéo dài: Nếu bạn cảm thấy đau, ngứa, hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng ở các vết sẹo lồi, việc gặp bác sĩ để điều trị kịp thời là cần thiết. Nhiễm trùng không chỉ làm tình trạng sẹo lồi trở nên nghiêm trọng hơn mà còn gây khó chịu, thậm chí có thể dẫn đến các biến chứng khác.

• Sẹo lồi gây ảnh hưởng đến tâm lý: Nếu các vết sẹo lồi khiến bạn cảm thấy tự ti, lo âu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, việc gặp bác sĩ để tư vấn điều trị sẽ giúp bạn cải thiện làn da và lấy lại tự tin.

Phòng ngừa mụn trứng cá thành sẹo lồi

Phòng ngừa mụn trứng cá thành sẹo lồi không chỉ giúp bạn giữ gìn làn da khỏe mạnh mà còn giúp giảm thiểu những tổn thương lâu dài. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả mà bạn có thể áp dụng:

• Chăm sóc da đúng cách: Rửa mặt đều đặn, sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp với từng loại da để hạn chế tình trạng viêm nhiễm. Hãy tránh sử dụng sản phẩm có chất tẩy mạnh hoặc làm khô da, vì chúng có thể làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn.

• Không nặn mụn: Nặn mụn trứng cá có thể làm tổn thương da, dẫn đến viêm nhiễm và hình thành sẹo lồi. Nếu bạn không thể kiềm chế việc nặn mụn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị mụn hiệu quả.

• Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống khoa học và cân bằng có thể giúp cải thiện tình trạng mụn trứng cá. Hãy ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu vitamin để tăng cường sức khỏe làn da. Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều đường và dầu mỡ, vì chúng có thể kích thích tuyến bã nhờn, làm mụn phát triển.

• Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ: Nếu bạn có mụn trứng cá mức độ nhẹ đến trung bình, việc sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc trị mụn theo chỉ dẫn của bác sĩ sẽ giúp giảm viêm nhiễm và ngăn ngừa mụn trứng cá chuyển thành sẹo lồi.

• Bảo vệ da khỏi tác động của môi trường: Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, bụi bẩn hay ô nhiễm môi trường có thể khiến mụn trứng cá trở nên nặng hơn và dễ dàng hình thành sẹo. Hãy luôn sử dụng kem chống nắng và bảo vệ da khi ra ngoài.

Việc phòng ngừa mụn trứng cá thành sẹo lồi đòi hỏi bạn phải duy trì thói quen chăm sóc da khoa học và hợp lý. Áp dụng những biện pháp này sẽ giúp làn da của bạn khỏe mạnh hơn và giảm thiểu tối đa nguy cơ hình thành sẹo lồi.

Phương pháp điều trị mụn trứng cá thành sẹo lồi

Việc điều trị mụn trứng cá thành sẹo lồi yêu cầu một phương pháp toàn diện, bao gồm cả chăm sóc da tại nhà và sự can thiệp y tế từ bác sĩ. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm thuốc bôi, liệu pháp laser, phẫu thuật và các liệu pháp tự nhiên. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của tình trạng sẹo lồi và cơ địa của từng người, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Thuốc bôi trị mụn trứng cá và sẹo lồi

Khi mụn trứng cá đã trở thành sẹo lồi, việc sử dụng thuốc bôi trị sẹo và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm là một trong những biện pháp đầu tiên. Các thuốc bôi có thể giúp làm giảm viêm, tái tạo da và giảm thiểu sự hình thành sẹo lồi. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng:

• Tretinoin: Tretinoin là một dạng của vitamin A, được sử dụng để làm giảm mụn trứng cá và hỗ trợ làm mờ sẹo lồi. Thuốc này giúp tăng cường sự tái tạo tế bào, làm mờ các vết sẹo, đồng thời ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm tái phát. Tretinoin thường được sử dụng cho những trường hợp mụn trứng cá nhẹ đến trung bình.

• Hydrocortisone: Là thuốc chống viêm, hydrocortisone có thể được sử dụng để giảm viêm và đau liên quan đến sẹo lồi. Tuy nhiên, nó chỉ được khuyến cáo sử dụng trong thời gian ngắn vì việc lạm dụng có thể gây mỏng da và làm sẹo lồi trở nên nặng hơn.

• Silicone gel: Một sản phẩm hiệu quả trong việc giảm sự hình thành sẹo lồi, silicone gel tạo một lớp bảo vệ trên bề mặt da, giúp giữ ẩm và ngăn ngừa sự phát triển quá mức của mô sẹo. Sử dụng gel silicone đều đặn có thể giúp làm mờ và làm mềm sẹo lồi theo thời gian.

• Clindamycin: Là một loại kháng sinh bôi ngoài da, clindamycin giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và ngăn ngừa viêm nhiễm. Đây là lựa chọn phổ biến trong việc điều trị mụn trứng cá có nguy cơ gây sẹo.

Liệu pháp laser điều trị sẹo lồi từ mụn trứng cá

Liệu pháp laser được sử dụng để điều trị sẹo lồi, giúp làm mờ sẹo, tái tạo da và cải thiện kết cấu da. Các phương pháp laser có thể được áp dụng tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của sẹo lồi và các yếu tố khác như độ tuổi, cơ địa da.

• Laser CO2: Laser CO2 có khả năng tác động sâu vào lớp biểu bì và trung bì của da, giúp làm mềm và làm phẳng các vết sẹo lồi. Đây là phương pháp rất hiệu quả trong việc điều trị sẹo lồi từ mụn trứng cá, giúp kích thích sản xuất collagen và tái tạo da.

• Laser Fraxel: Đây là loại laser không xâm lấn, giúp tái tạo làn da và làm giảm sự xuất hiện của sẹo lồi. Laser Fraxel có thể giúp cải thiện kết cấu da và làm sáng các vết sẹo mà không gây đau đớn hoặc cần thời gian hồi phục dài.

• Laser Pulsed Dye: Loại laser này hoạt động bằng cách sử dụng ánh sáng mạnh để phá hủy các mô sẹo mà không làm tổn thương các mô xung quanh. Phương pháp này giúp giảm viêm và làm giảm màu sắc của sẹo lồi, khiến chúng trở nên ít nổi bật hơn.

Phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi

Trong những trường hợp sẹo lồi nặng và không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, phẫu thuật có thể là lựa chọn cần thiết. Bác sĩ sẽ cắt bỏ mô sẹo lồi và có thể sử dụng các biện pháp như tiêm corticoid hoặc áp dụng liệu pháp laser để giảm khả năng tái phát sẹo.

• Cắt sẹo lồi: Phẫu thuật cắt bỏ mô sẹo là phương pháp can thiệp mạnh mẽ, giúp loại bỏ phần sẹo lồi ra khỏi da. Tuy nhiên, sau khi phẫu thuật, người bệnh cần thực hiện chăm sóc kỹ lưỡng để tránh hình thành sẹo mới.

• Tiêm corticoid vào sẹo: Đây là phương pháp tiêm một lượng nhỏ corticoid trực tiếp vào sẹo lồi để làm mềm và giảm kích thước của sẹo. Phương pháp này thường được áp dụng kết hợp với cắt sẹo.

Phương pháp tự nhiên trong điều trị sẹo lồi từ mụn trứng cá

Bên cạnh các phương pháp y tế, một số phương pháp tự nhiên cũng có thể hỗ trợ điều trị sẹo lồi từ mụn trứng cá. Những biện pháp này tuy không thay thế được điều trị y tế nhưng có thể giúp giảm thiểu sự hình thành sẹo và làm mờ các vết sẹo theo thời gian.

• Mật ong: Mật ong có tính kháng viêm và chống khuẩn, giúp làm dịu làn da và giảm sẹo lồi. Việc thoa mật ong lên vùng da bị sẹo mỗi ngày có thể giúp làm mềm mô sẹo và thúc đẩy quá trình lành vết thương.

• Nghệ: Nghệ chứa curcumin, một chất có tác dụng chống viêm và làm mờ sẹo tự nhiên. Bạn có thể thoa gel nghệ hoặc bột nghệ pha với nước lên vùng da bị sẹo lồi để cải thiện tình trạng da.

• Nha đam: Nha đam giúp làm dịu da, giảm viêm và thúc đẩy sự phục hồi của các tế bào da. Việc thoa gel nha đam lên vùng da bị sẹo lồi giúp giảm đỏ và cải thiện độ mềm mại của da.

Phương pháp điều trị mụn trứng cá thành sẹo lồi đa dạng và phụ thuộc vào từng tình trạng cụ thể. Việc chọn lựa phương pháp phù hợp với cơ địa và mức độ nghiêm trọng của sẹo sẽ giúp mang lại hiệu quả điều trị cao và giảm thiểu ảnh hưởng thẩm mỹ lâu dài.