Sụt Cân
Sút cân nhanh và không rõ nguyên nhân khiến nhiều người cảm thấy lo lắng. Lý do là vì tình trạng này có thể cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm với diễn biến khó lường. Khi bị sụt cân đột ngột là dấu hiệu bệnh gì? Phải làm thế nào để khắc phục.
Sút cân bao nhiêu là bất thường?
Sút cân là hiện tượng cân nặng bị suy giảm có hoặc không có chủ đích. Một số người có thể bị giảm cân khi thực hiện chế độ ăn kiêng. Tuy nhiên, việc sút cân nhanh bất thường dù không áp dụng chế độ ăn kiêng có thể cảnh báo cơ thể đang gặp vấn đề.
Vậy sụt cân bao nhiêu là bất thường? Theo chuyên gia, số cân của một người bình thường luôn ổn định trong thời gian dài. Nhưng nếu bạn sụt từ 5 – 10% trọng lượng cơ thể trong 3 – 6 tháng thì người bệnh cần nhanh chóng đi thăm khám bác sĩ.
Trường hợp sút cân sút cân nhanh và ngoài ý muốn tới 7kg trong vài tháng có thể là dấu hiệu cho thấy sức khỏe gặp những vấn đề đáng báo động.
Lý do gây sút cân không rõ nguyên nhân
Đối với một người khỏe mạnh, việc duy trì trọng lượng ở mức phù hợp với sức khỏe tổng thể là ổn định. Chất leptin có vai trò duy trì sự ổn định của cân nặng trong thời gian dài. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, bạn dễ bị sụt cân bất thường. Tình trạng này có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý liên quan đến sức khỏe.
Bệnh tiểu đường gây sút cân
Hai nguyên nhân gây sút cân ở người mắc bệnh tiểu đường là do đi tiểu thường xuyên và cơ thể không hấp thụ calorie từ đường trong máu. Bên cạnh đó, việc không đủ insulin sẽ ngăn cơ thể lấy glucose từ máu vào tế bào để làm năng lượng. Lúc này, cơ thể bắt đầu đốt cháy chất béo và cơ bắp để thu về năng lượng. Điều này khiến trọng lượng cơ thể bị giảm sút.
Bệnh cường giáp
Trong trường hợp bị sút cân dù đã xây dựng chế độ ăn uống hoàn hảo, có thể bạn đã gặp vấn đề về tuyến giáp.
Cụ thể, sự gia tăng hoạt động khiến quá nhiều hormone tuyến giáp lưu thông trong máu. Từ đó dẫn đến tốc độ trao đổi chất cao và làm tiêu thụ năng lượng nhanh chóng.
Viêm loét dạ dày
Tình trạng này khiến hệ tiêu hóa của cơ thể hoạt động không hiệu quả. Người bệnh cảm thấy mệt mỏi, không muốn ăn, nôn trớ. Cơ thể không dung nạp calorie và gây sút cân.
Viêm loét dạ dày có thể gây nên những biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người bệnh như xuất huyết dạ dày, thủng dạ dày, ung thư dạ dày,… Người bệnh thường sẽ đi kèm theo với các triệu chứng như ợ hơi, ợ nóng, đầy bụng, buồn nôn, nôn,… Các cơn đau dạ dày còn dẫn đến tình trạng trằn trọc khó ngủ và hay thức giấc giữa đêm.
Sút cân nhanh do nhiễm ký sinh trùng
Nhiễm ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây sút cân bất thường. Ký sinh trùng có thể xâm nhập qua da hoặc đường tiêu hóa, gây sút cân và các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng,…
Ký sinh trùng trong cơ thể có thể lây lan và gây bệnh cho nhiều cơ quan phủ tạng khác nhau trong cơ thể. Do vậy, đây là một trong những bệnh lý diễn ra âm thầm và gây tác động cực kỳ nguy hiểm cần phát hiện và điều trị triệt để.
Ung thư khiến sút cân không kiểm soát
Sự tăng trưởng thiếu kiểm soát của tế bào bất thường đã làm tiêu hao chất dinh dưỡng. Tế bào ung thư lan rộng và gây thương tổn tới chức năng của các cơ quan nội tạng.
Ung thư có thể làm thay đổi hóa học diễn ra trong cơ thể. Đồng thời, người bệnh còn phải tiến hành hóa trị, xạ trị. Những yếu tố này đều gây ra hiện tượng sụt cân.
Bệnh Parkinson
Bệnh lý này xảy ra ở hệ thần kinh trung ương, khiến bệnh nhân di chuyển khó khăn, chậm chạp. Dấu hiệu nhận biết là khó giữ thăng bằng, mất khả năng thực hiện chuyển động tự nhiên như mỉm cười, nháy mắt, cơ bị căng cứng, khả năng viết, nói suy giảm bất ngờ.
Tuy nhiên sụt cân nhanh không phải triệu chứng chính của Parkinson. Bệnh lý này có thể khiến người bệnh mất khả năng cảm nhận mùi vị của thức ăn nhưng tình trạng giảm cân có thể được ngăn chặn bằng các loại thuốc chữa Parkinson.
Sút cân bất thường khi nào thì cần đi thăm khám?
Về cơ bản, tình trạng sút cân diễn ra phổ biến ở những đối tượng làm việc ở môi trường chịu nhiều áp lực. Nếu bạn chỉ bị sút cân trong thời gian ngắn và có thể khắc phục bằng cách thay đổi thói quen sống sẽ không có nhiều đáng ngại. Nhưng nếu tiếp diễn trong thời gian dài với 2 hướng sau thì bạn cần chú ý:
Trường hợp 1:
Bệnh nhân tiếp tục sút cân do liên tục mất ngủ, chán ăn, gặp áp lực trong công việc. Điều này có thể làm cơ thể suy nhược nhanh chóng, tinh thần bất ổn, trở nên mệt mỏi, xuất hiện triệu chứng bệnh viêm dạ dày, các bệnh lý nguy hiểm… Khi đó, các cơ quan không đảm bảo tốt hoạt động hàng ngày, gia tăng nguy cơ thiếu máu, giảm trí nhớ, thậm chí là tai biến, đột quỵ…
Trường hợp 2:
Sau một thời gian sụt cân, cơ thể sẽ gia tăng đòi hỏi hấp thụ thức ăn. Bên cạnh đó, nội tiết tố ghrelin gây cảm giác đói cũng kích thích sản sinh trong quá trình mất ngủ và gây tăng cân đột ngột.
Tình trạng sút cân xảy ra trong trường hợp nào cũng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Bởi lẽ, rối loạn cân nặng có thể làm cơ thể khó thích nghi và tăng khả năng mắc bệnh về tim mạch, dạ dày, huyết áp. Vì vậy, khi cơ thể bị sút khoảng 5% cân nặng trung bình trong 6 tháng và có xu hướng trở nên nghiêm trọng, người bệnh cần nhanh chóng thăm khám và nhận tư vấn của bác sĩ.
Bị sút cân phải làm thế nào?
Muốn cải thiện hiện tượng sụt cân bất thường, người bệnh cần nhận biết rõ nguyên nhân. Trường hợp do ăn uống, sinh hoạt nên thay đổi lối sống phù hợp. Ngoài ra, người bệnh có thể áp dụng phương pháp điều trị dựa trên thể trạng và mức độ giảm cân.
Tuy nhiên, người bệnh không nên áp dụng các cách chữa tại nhà. Thay vào đó, bạn nên đến bệnh viện để nhận được tư vấn của chuyên gia.
Tại các cơ sở y tế, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm lâm sàng nhằm tìm ra nguyên nhân bị sút cân. Chẳng hạn như: công thức máu, ion đồ, phân tích nước tiểu, cấy máu, đường huyết, nội soi tiêu hóa, sinh thiết (nếu cần)…
Để phòng tránh hiện tượng sút cân và suy nhược cơ thể, bạn hãy chủ động thay đổi thói quen sinh hoạt bằng các cách sau:
- Bổ sung các loại tinh bột, sắt, canxi trong chế độ dinh dưỡng. Đồng thời, người bệnh nên tăng cường nhóm thực phẩm hỗ trợ tăng cân như yến mạch, sữa, quả bơ…
- Không nên thức khuya hoặc uống các chất kích thích, chứa caffein vào buổi tối. Hãy tập thói quen ngủ sớm và dậy đúng giờ để cơ thể được nghỉ ngơi và nạp thêm năng lượng cho ngày mới.
- Sắp xếp các công việc một cách phù hợp nhằm hạn chế gặp áp lực, căng thẳng. Bên cạnh đó, bạn hãy nghỉ ngơi điều độ để điều hòa tâm trạng và hạn chế chuỗi ngày mệt mỏi, căng thẳng
- Tập thể dục thể thao thường xuyên vào các buổi sáng hoặc chiều tối như gym, bơi lội, đi bộ, cầu lông…
- Không nên ăn quá no vào bữa tối bởi nó có thể gây khó tiêu và ảnh hưởng tới giấc ngủ
Sút cân xảy ra khá phổ biến nhưng nếu tình trạng này diễn ra không rõ nguyên nhân là một cảnh báo về sức khỏe tuyệt đối không nên chủ quan. Hãy luôn chủ động với tình trạng sức khỏe của mình, kiểm tra ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường.