Viêm Cổ Tử Cung Mãn Tính: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Điều Trị

Đặt lịch hẹn

×

Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Thanh Hà

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Viêm cổ tử cung mãn tính là tình trạng tổn thương kéo dài ở cổ tử cung, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả, hỗ trợ bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện​​.

Định nghĩa và phân loại viêm cổ tử cung mãn tính

Viêm cổ tử cung mãn tính là tình trạng viêm nhiễm kéo dài tại vùng cổ tử cung, thường do các yếu tố như vi khuẩn, virus hoặc tổn thương cơ học. Đây là một vấn đề sức khỏe phụ khoa phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là những người có tiền sử sinh nở hoặc các can thiệp y khoa tại vùng cổ tử cung.

Theo y học hiện đại, viêm cổ tử cung mãn tính được phân loại dựa trên mức độ tổn thương và tác nhân gây bệnh. Phân loại phổ biến bao gồm viêm cổ tử cung do vi khuẩn (như chlamydia, gonococcus), viêm do virus (như HPV), và viêm do các yếu tố không nhiễm trùng như tổn thương cơ học hoặc hóa chất kích thích.

Trong y học cổ truyền, tình trạng này thường được liên kết với mất cân bằng trong hệ thống âm dương hoặc sự tích tụ nhiệt độc tại cơ quan sinh dục, cần được điều chỉnh thông qua các biện pháp cân bằng khí huyết.

Triệu chứng viêm cổ tử cung mãn tính

Các triệu chứng của viêm cổ tử cung mãn tính có thể không rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng khi tiến triển, bệnh có thể biểu hiện qua một số dấu hiệu sau:

• Dịch tiết âm đạo bất thường: Dịch có thể tăng về lượng, có màu vàng, xanh hoặc nâu, đôi khi kèm theo mùi khó chịu.
• Đau vùng bụng dưới: Phụ nữ thường cảm thấy đau âm ỉ, đặc biệt trong kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ tình dục.
• Chảy máu sau quan hệ: Một số trường hợp viêm nhiễm kéo dài gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến hiện tượng chảy máu không rõ nguyên nhân.
• Khó chịu tại vùng âm đạo: Có thể xuất hiện cảm giác ngứa ngáy hoặc rát, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.

Viêm cổ tử cung mãn tính nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như vô sinh hoặc nguy cơ cao mắc bệnh lý ác tính. Do đó, nhận biết sớm các triệu chứng và thăm khám định kỳ là điều vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Nguyên nhân gây viêm cổ tử cung mãn tính

Viêm cổ tử cung mãn tính là kết quả của nhiều yếu tố tác động, bao gồm cả nguyên nhân bệnh lý và không do bệnh lý. Dưới đây là các yếu tố thường gặp:

• Nhiễm khuẩn tái phát nhiều lần: Các loại vi khuẩn như chlamydia, gonococcus hoặc vi khuẩn kỵ khí thường xâm nhập và gây viêm kéo dài nếu không được điều trị triệt để.
• Virus lây truyền qua đường tình dục: Virus HPV hoặc herpes sinh dục có thể gây tổn thương và viêm mạn tính tại cổ tử cung.
• Tổn thương cơ học: Các thủ thuật phụ khoa như nạo phá thai, đặt dụng cụ tử cung không đảm bảo vô khuẩn dễ dẫn đến tổn thương, tạo điều kiện cho viêm nhiễm.
• Tác động hóa chất: Sử dụng các sản phẩm vệ sinh không phù hợp hoặc lạm dụng dung dịch sát khuẩn mạnh có thể làm mất cân bằng môi trường âm đạo, gây kích ứng và viêm nhiễm.
• Yếu tố nội tiết: Suy giảm estrogen hoặc mất cân bằng nội tiết sau sinh, mãn kinh làm giảm khả năng bảo vệ tự nhiên của niêm mạc cổ tử cung.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Những người có sức đề kháng kém dễ bị vi khuẩn và virus tấn công, dẫn đến viêm nhiễm kéo dài.

Những đối tượng dễ mắc viêm cổ tử cung mãn tính

Bệnh lý này thường xảy ra ở một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn. Những yếu tố dưới đây đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh:

• Phụ nữ có tiền sử sinh nở nhiều lần: Cổ tử cung sau sinh thường có các tổn thương nhỏ, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
• Người quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ với nhiều bạn tình hoặc không sử dụng biện pháp bảo vệ làm tăng khả năng lây nhiễm các tác nhân gây bệnh.
• Người đã thực hiện các thủ thuật phụ khoa: Nạo hút thai, đặt vòng tránh thai hoặc các can thiệp y tế khác nếu không được tiến hành an toàn sẽ làm cổ tử cung dễ bị viêm.
• Phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh: Sự suy giảm nội tiết tố trong giai đoạn này làm giảm sức đề kháng của niêm mạc tử cung, dễ dẫn đến viêm mãn tính.
• Người vệ sinh cá nhân không đúng cách: Việc sử dụng sản phẩm không phù hợp hoặc thiếu chú trọng vệ sinh hàng ngày làm mất cân bằng môi trường âm đạo.
• Người mắc bệnh lý nền: Những người có các bệnh mãn tính như tiểu đường hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao hơn do sức đề kháng suy giảm.

Biến chứng nguy hiểm của viêm cổ tử cung mãn tính

Viêm cổ tử cung mãn tính không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng. Những vấn đề dưới đây có thể xảy ra nếu bệnh không được điều trị kịp thời:

• Tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn: Viêm nhiễm kéo dài làm tổn thương niêm mạc cổ tử cung, ảnh hưởng đến quá trình tinh trùng gặp trứng, cản trở khả năng thụ thai.
• Phát triển thành ung thư cổ tử cung: Tình trạng viêm mãn tính kéo dài có thể dẫn đến những thay đổi bất thường trong tế bào, làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
• Lan rộng đến các cơ quan khác: Vi khuẩn gây viêm có thể lây lan lên tử cung, vòi trứng và buồng trứng, gây viêm vùng chậu và các bệnh lý nguy hiểm khác.
• Rối loạn kinh nguyệt: Viêm cổ tử cung có thể ảnh hưởng đến nội tiết và chức năng sinh sản, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc rong kinh.
• Gây khó chịu kéo dài: Các triệu chứng như đau bụng dưới, khí hư bất thường hoặc đau khi quan hệ tình dục có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng sau can thiệp y khoa: Phụ nữ bị viêm cổ tử cung dễ gặp biến chứng nhiễm trùng sau các thủ thuật như đặt dụng cụ tử cung hoặc sinh mổ.

Phương pháp chẩn đoán viêm cổ tử cung mãn tính

Việc chẩn đoán viêm cổ tử cung mãn tính đòi hỏi sự thăm khám cẩn thận và thực hiện các xét nghiệm cần thiết. Những phương pháp chẩn đoán dưới đây thường được áp dụng:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ tiến hành kiểm tra vùng chậu để phát hiện các dấu hiệu bất thường tại cổ tử cung như sưng, đỏ, hoặc tổn thương.
• Xét nghiệm dịch âm đạo: Mẫu dịch được lấy để xác định sự hiện diện của vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây viêm nhiễm.
• Soi cổ tử cung: Kỹ thuật này sử dụng một thiết bị phóng đại giúp quan sát chi tiết các tổn thương tại cổ tử cung, đồng thời hỗ trợ phát hiện các bất thường tế bào.
• Xét nghiệm tế bào học: Mẫu tế bào từ cổ tử cung được kiểm tra dưới kính hiển vi để phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm hoặc thay đổi tiền ung thư.
• Chẩn đoán bằng hình ảnh: Siêu âm vùng chậu hoặc các phương pháp hình ảnh khác có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng viêm nhiễm lan rộng.

Những phương pháp này giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân và mức độ bệnh, từ đó đưa ra kế hoạch điều trị hiệu quả.

Khi nào cần gặp bác sĩ khi mắc viêm cổ tử cung mãn tính

Viêm cổ tử cung mãn tính có thể trở nên nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Việc thăm khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các dấu hiệu dưới đây là rất cần thiết:

• Khí hư bất thường kéo dài: Nếu dịch âm đạo có màu sắc hoặc mùi lạ, kèm theo lượng tăng lên đáng kể, đây có thể là dấu hiệu viêm nhiễm nghiêm trọng.
• Chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân: Chảy máu bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt, đặc biệt là sau quan hệ tình dục, cần được kiểm tra ngay.
• Đau vùng bụng dưới thường xuyên: Cảm giác đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng bụng dưới không giảm sau khi nghỉ ngơi có thể là biểu hiện bệnh lý.
• Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt không đều, kèm theo đau bụng dữ dội trong ngày hành kinh, có thể liên quan đến viêm cổ tử cung.
• Khó chịu khi quan hệ tình dục: Nếu có hiện tượng đau hoặc khó chịu khi quan hệ, đây có thể là dấu hiệu cổ tử cung đang bị tổn thương.
• Kèm theo các triệu chứng toàn thân: Sốt, mệt mỏi, hoặc đau vùng chậu là những triệu chứng cần được lưu ý và thăm khám sớm.

Biện pháp phòng ngừa viêm cổ tử cung mãn tính

Để bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ mắc viêm cổ tử cung mãn tính, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả là rất quan trọng:

• Thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách: Vệ sinh vùng kín hàng ngày với sản phẩm dịu nhẹ, tránh thụt rửa sâu hoặc sử dụng hóa chất mạnh.
• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su để phòng ngừa lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục.
• Thăm khám phụ khoa định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm và điều trị các bất thường tại cổ tử cung trước khi chúng tiến triển thành bệnh mãn tính.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc để nâng cao sức đề kháng.
• Tránh các can thiệp y khoa không cần thiết: Hạn chế nạo phá thai hoặc sử dụng dụng cụ tử cung nếu không thật sự cần thiết.
• Chủ động tiêm phòng HPV: Vắc xin HPV giúp bảo vệ khỏi các loại virus nguy hiểm liên quan đến viêm cổ tử cung và ung thư cổ tử cung.
• Sử dụng đồ lót thoáng khí: Chọn quần áo bằng chất liệu thoáng mát, tránh mặc đồ quá chật gây bí bách vùng kín.

Những biện pháp trên không chỉ giảm nguy cơ viêm nhiễm mà còn hỗ trợ duy trì sức khỏe sinh sản tốt hơn cho phụ nữ.

Phương pháp điều trị viêm cổ tử cung mãn tính

Điều trị viêm cổ tử cung mãn tính cần dựa vào nguyên nhân và mức độ bệnh để lựa chọn phương pháp phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị hiệu quả mà bác sĩ thường áp dụng:

Điều trị bằng thuốc Tây y

Việc sử dụng thuốc Tây y là cách phổ biến để giảm viêm và tiêu diệt tác nhân gây bệnh. Mỗi loại thuốc được lựa chọn nhằm mục tiêu điều trị cụ thể.

• Thuốc kháng sinh: Các loại thuốc như azithromycin hoặc doxycycline được sử dụng để loại bỏ vi khuẩn gây viêm nhiễm, đặc biệt là các vi khuẩn lây qua đường tình dục.
• Thuốc kháng virus: Trường hợp viêm do virus HPV hoặc herpes, bác sĩ có thể chỉ định thuốc acyclovir hoặc valacyclovir để kiểm soát tình trạng viêm nhiễm.
• Thuốc giảm đau và chống viêm: Ibuprofen hoặc paracetamol được dùng để giảm đau và giảm viêm hiệu quả, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn trong quá trình điều trị.

Điều trị bằng can thiệp y khoa

Khi viêm cổ tử cung mãn tính không đáp ứng tốt với thuốc, các can thiệp y khoa là giải pháp cần thiết để kiểm soát bệnh.

• Đốt điện hoặc laser: Phương pháp này sử dụng nhiệt hoặc ánh sáng laser để loại bỏ vùng viêm nhiễm, thúc đẩy quá trình tái tạo niêm mạc cổ tử cung.
• Phương pháp áp lạnh: Bác sĩ sử dụng nitơ lỏng để làm đông và phá hủy các tế bào viêm nhiễm, giúp cải thiện tình trạng viêm mãn tính.
• Phẫu thuật cắt bỏ cổ tử cung: Trong trường hợp bệnh nặng hoặc có nguy cơ tiến triển thành ung thư, phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ cổ tử cung có thể được cân nhắc.

Điều trị bằng y học cổ truyền

Y học cổ truyền cung cấp các phương pháp điều trị an toàn, hỗ trợ cải thiện triệu chứng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

• Sử dụng các bài thuốc Đông y: Các bài thuốc như “Hoàng cầm giải độc thang” hoặc “Bổ trung ích khí thang” giúp cân bằng khí huyết, giảm viêm nhiễm và phục hồi niêm mạc cổ tử cung.
• Châm cứu và bấm huyệt: Phương pháp này kích thích lưu thông khí huyết, giảm đau và hỗ trợ tăng cường sức đề kháng tự nhiên của cơ thể.
• Sử dụng thảo dược tự nhiên: Lá trầu không, nghệ, hoặc trà xanh thường được dùng để vệ sinh và giảm viêm nhiễm vùng kín.

Điều trị viêm cổ tử cung mãn tính đòi hỏi sự phối hợp giữa phương pháp Tây y và các liệu pháp bổ trợ để đạt hiệu quả cao nhất. Việc tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện lối sống lành mạnh sẽ giúp bạn nhanh chóng phục hồi sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tái phát.