Mất Ngủ Mãn Tính: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Phương Pháp Điều Trị

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ Đỗ Thu Hiền

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Mất ngủ mãn tính là một rối loạn giấc ngủ kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người bệnh. Tình trạng này không chỉ gây mệt mỏi, khó tập trung mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch, tiểu đường hay trầm cảm. Theo các chuyên gia y tế, mất ngủ mãn tính có thể do nhiều nguyên nhân như căng thẳng, lo âu, các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn hoặc thói quen sinh hoạt không khoa học. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị là yếu tố quan trọng để cải thiện tình trạng này, giúp người bệnh tìm lại giấc ngủ ngon và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Định nghĩa và phân loại mất ngủ mãn tính

Mất ngủ mãn tính là tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài từ ba tháng trở lên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Người bị mất ngủ mãn tính thường gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy quá sớm mà không thể ngủ lại được. Mặc dù đây là một bệnh lý phổ biến, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, như suy giảm trí nhớ, trầm cảm hay các bệnh tim mạch.

Mất ngủ mãn tính có thể được phân loại thành hai dạng chính: mất ngủ nguyên phát và mất ngủ thứ phát. Mất ngủ nguyên phát là trường hợp không có nguyên nhân rõ ràng, có thể liên quan đến các yếu tố như stress, thói quen sinh hoạt xấu hoặc yếu tố di truyền. Trong khi đó, mất ngủ thứ phát thường xảy ra do một bệnh lý hoặc tình trạng sức khỏe khác, chẳng hạn như trầm cảm, lo âu, các bệnh lý về thần kinh hay nội tiết.

Triệu chứng của mất ngủ mãn tính

Triệu chứng của mất ngủ mãn tính không chỉ thể hiện qua việc người bệnh khó ngủ, mà còn có những biểu hiện rõ ràng khác trong cuộc sống hàng ngày. Người bị mất ngủ mãn tính thường cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng vào ban ngày, dù đã nghỉ ngơi suốt đêm. Họ có thể gặp khó khăn trong việc tập trung, giảm khả năng làm việc hoặc học tập. Một số người còn cảm thấy cáu kỉnh, dễ xúc động, hay bị căng thẳng, lo âu.

Ngoài những triệu chứng trên, người mắc mất ngủ mãn tính còn có thể bị rối loạn tâm lý như trầm cảm hoặc lo âu. Những triệu chứng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mất ngủ. Điều này tạo ra một vòng xoáy khó thoát, khi mất ngủ càng làm trầm trọng thêm các vấn đề tâm lý và ngược lại. Do đó, việc nhận diện sớm các triệu chứng là yếu tố quan trọng để can thiệp và điều trị hiệu quả.

Nguyên nhân gây mất ngủ mãn tính

Mất ngủ mãn tính có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là các yếu tố chính thường gặp:

• Căng thẳng và lo âu: Những lo lắng về công việc, cuộc sống gia đình hoặc vấn đề tài chính có thể khiến hệ thần kinh bị kích thích, từ đó ảnh hưởng đến quá trình đi vào giấc ngủ. Căng thẳng kéo dài làm cho não bộ khó thư giãn, dẫn đến mất ngủ.

• Rối loạn tâm lý: Trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn thần kinh cũng là nguyên nhân phổ biến. Những người mắc phải các bệnh lý này thường xuyên gặp khó khăn trong việc ngủ hoặc duy trì giấc ngủ.

• Vấn đề về sức khỏe thể chất: Các bệnh lý như viêm khớp, đau lưng, tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc các rối loạn về hô hấp như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có thể làm gián đoạn giấc ngủ.

• Thói quen sinh hoạt không khoa học: Việc sử dụng thiết bị điện tử gần giờ ngủ, uống quá nhiều cafe hay đồ uống có cồn, hoặc không duy trì một lịch trình ngủ cố định cũng có thể làm rối loạn đồng hồ sinh học, gây mất ngủ mãn tính.

• Thuốc và chất kích thích: Một số loại thuốc điều trị các bệnh lý mãn tính, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp hoặc thuốc lợi tiểu, có thể gây tác dụng phụ làm rối loạn giấc ngủ.

• Thay đổi nội tiết tố: Hormone trong cơ thể, đặc biệt là sự thay đổi trong thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ, cũng có thể là một nguyên nhân khiến giấc ngủ bị gián đoạn.

Những nguyên nhân này có thể xuất hiện độc lập hoặc kết hợp với nhau, làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của mất ngủ mãn tính.

Đối tượng dễ mắc mất ngủ mãn tính

Mất ngủ mãn tính không phân biệt độ tuổi, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn:

• Người cao tuổi: Người lớn tuổi thường gặp các vấn đề về sức khỏe như viêm khớp, tiểu đường hoặc bệnh tim, những bệnh lý này có thể gây rối loạn giấc ngủ. Bên cạnh đó, quá trình lão hóa khiến cơ thể sản xuất ít melatonin hơn, một hormone quan trọng giúp điều hòa giấc ngủ.

• Người mắc bệnh tâm lý: Những người có các vấn đề về trầm cảm, lo âu, hoặc rối loạn tâm lý khác có xu hướng dễ bị mất ngủ mãn tính. Các vấn đề tâm lý này làm tăng mức độ căng thẳng và ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ.

• Người làm việc ca đêm: Những người làm công việc theo ca, đặc biệt là làm việc vào ban đêm, có thể gặp khó khăn trong việc duy trì chu kỳ giấc ngủ ổn định. Điều này làm thay đổi nhịp sinh học của cơ thể và dẫn đến mất ngủ.

• Người có thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Những người có thói quen ăn uống không khoa học, sử dụng các chất kích thích như cafe, thuốc lá hoặc rượu bia, cũng dễ gặp phải tình trạng mất ngủ mãn tính.

• Người có tiền sử bệnh lý mãn tính: Các bệnh lý như viêm khớp, bệnh tim, tiểu đường, và các bệnh lý về hô hấp có thể làm gián đoạn giấc ngủ và góp phần gây mất ngủ mãn tính.

Hiểu rõ nhóm đối tượng dễ mắc mất ngủ mãn tính sẽ giúp phát hiện sớm và có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Biến chứng của mất ngủ mãn tính

Mất ngủ mãn tính không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần. Dưới đây là các biến chứng thường gặp:

• Suy giảm chức năng não bộ: Mất ngủ kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng ghi nhớ, khả năng tập trung và sự sáng suốt. Người mắc mất ngủ mãn tính thường gặp khó khăn trong việc hoàn thành công việc hoặc học tập, dễ bị quên và giảm khả năng ra quyết định.

• Rối loạn tâm lý: Mất ngủ mãn tính là một yếu tố nguy cơ lớn đối với các bệnh lý tâm lý như trầm cảm, lo âu và căng thẳng kéo dài. Việc thiếu ngủ kéo dài làm gia tăng mức độ stress và lo âu, tạo ra một vòng luẩn quẩn khó thoát ra.

• Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Mất ngủ mãn tính có liên quan mật thiết đến các bệnh tim mạch, bao gồm huyết áp cao, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Việc thiếu ngủ làm tăng mức độ căng thẳng trong cơ thể, dẫn đến rối loạn nhịp tim và tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim.

• Giảm chức năng miễn dịch: Thiếu ngủ làm suy giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và bệnh tật hơn. Người mất ngủ mãn tính có thể dễ dàng bị cảm cúm, viêm nhiễm hoặc các bệnh lý nhiễm trùng khác.

• Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng mất ngủ mãn tính có thể ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại hai. Điều này xảy ra do sự rối loạn hormone insulin và các yếu tố chuyển hóa.

• Suy giảm chất lượng cuộc sống: Mất ngủ mãn tính khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng và không thể tận hưởng các hoạt động bình thường trong cuộc sống. Điều này ảnh hưởng đến công việc, mối quan hệ cá nhân và các hoạt động xã hội.

Mất ngủ mãn tính gây ra những ảnh hưởng sâu rộng, không chỉ về mặt thể chất mà còn cả về tinh thần. Nếu không được điều trị kịp thời, các biến chứng này có thể kéo dài và nghiêm trọng hơn.

Chẩn đoán mất ngủ mãn tính

Chẩn đoán mất ngủ mãn tính đòi hỏi sự kết hợp giữa việc thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm hỗ trợ để xác định nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng mất ngủ. Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán phổ biến:

• Khám sức khỏe tổng quát: Bác sĩ sẽ thảo luận với bệnh nhân về các triệu chứng của mất ngủ, tần suất và mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Việc khai thác tiền sử bệnh lý và thói quen sinh hoạt giúp bác sĩ đánh giá nguyên nhân tiềm ẩn của tình trạng mất ngủ.

• Theo dõi giấc ngủ (Polysomnography): Đây là một xét nghiệm được thực hiện tại các cơ sở y tế chuyên khoa, trong đó bệnh nhân sẽ được ghi lại các chỉ số như điện não đồ, nhịp tim, hô hấp và các biến động khác trong suốt quá trình ngủ. Phương pháp này giúp phát hiện các vấn đề như ngừng thở khi ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ.

• Đo nồng độ hormone melatonin: Melatonin là hormone giúp điều hòa giấc ngủ. Việc đo nồng độ melatonin trong cơ thể có thể giúp xác định xem cơ thể có đang gặp vấn đề trong việc sản xuất hormone này hay không, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp.

• Xét nghiệm máu: Đôi khi, các xét nghiệm máu sẽ được chỉ định để kiểm tra các yếu tố như tình trạng viêm nhiễm, bệnh lý về tuyến giáp, tiểu đường hoặc các bệnh lý nội tiết khác có thể gây mất ngủ.

• Khảo sát về tâm lý: Nếu mất ngủ có liên quan đến các vấn đề tâm lý như trầm cảm hoặc lo âu, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện các khảo sát hoặc phỏng vấn tâm lý để xác định mức độ nghiêm trọng của các rối loạn này.

• Hướng dẫn theo dõi giấc ngủ tại nhà: Bệnh nhân có thể được yêu cầu ghi lại nhật ký giấc ngủ, bao gồm thời gian đi ngủ, thức dậy, cũng như các thói quen sinh hoạt hàng ngày. Thông tin này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về lịch trình giấc ngủ và thói quen của bệnh nhân.

Chẩn đoán đúng nguyên nhân mất ngủ mãn tính là điều kiện tiên quyết để xây dựng kế hoạch điều trị hiệu quả. Việc kết hợp nhiều phương pháp chẩn đoán giúp bác sĩ đưa ra được những giải pháp phù hợp nhất cho từng trường hợp cụ thể.

Khi nào cần gặp bác sĩ về mất ngủ mãn tính

Mất ngủ mãn tính không phải lúc nào cũng có thể tự cải thiện mà đôi khi cần sự can thiệp của bác sĩ. Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy bạn cần gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời:

• Mất ngủ kéo dài: Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài hơn ba tháng và không có dấu hiệu cải thiện, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ. Mất ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Nếu mất ngủ ảnh hưởng đến khả năng làm việc, học tập hoặc các hoạt động thường ngày, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng hoặc khó tập trung, bác sĩ có thể giúp xác định nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị.

• Các triệu chứng tâm lý đi kèm: Nếu bạn cảm thấy lo âu, trầm cảm hoặc căng thẳng kéo dài, đặc biệt khi tình trạng này xuất hiện đồng thời với mất ngủ mãn tính, điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề tâm lý cần được điều trị sớm.

• Triệu chứng liên quan đến bệnh lý khác: Mất ngủ mãn tính có thể là triệu chứng của các bệnh lý tiềm ẩn như bệnh tim mạch, tiểu đường, hoặc các bệnh lý thần kinh. Nếu có dấu hiệu của các bệnh này kèm theo mất ngủ, bạn cần được thăm khám để chẩn đoán và điều trị kịp thời.

• Mất ngủ không liên quan đến thói quen sinh hoạt: Nếu bạn đã thử thay đổi thói quen ngủ nhưng tình trạng mất ngủ vẫn không cải thiện, bác sĩ sẽ giúp bạn đánh giá tình trạng và tìm ra nguyên nhân gốc rễ.

Việc đến gặp bác sĩ càng sớm càng giúp bạn tránh được những biến chứng nghiêm trọng và tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả cho mất ngủ mãn tính.

Phòng ngừa mất ngủ mãn tính

Phòng ngừa mất ngủ mãn tính là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Dưới đây là một số biện pháp giúp giảm thiểu nguy cơ mắc phải tình trạng này:

• Duy trì thói quen ngủ đều đặn: Hãy cố gắng đi ngủ và thức dậy vào một thời điểm cố định mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần. Điều này giúp điều hòa nhịp sinh học của cơ thể, làm cho bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ suốt đêm.

• Tạo môi trường ngủ thoải mái: Đảm bảo phòng ngủ của bạn tối, yên tĩnh và có nhiệt độ phù hợp để cơ thể dễ dàng thư giãn. Sử dụng gối và đệm thoải mái để hỗ trợ tư thế ngủ tốt nhất.

• Giới hạn sử dụng thiết bị điện tử: Tránh sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính hoặc TV ít nhất một giờ trước khi đi ngủ. Ánh sáng xanh từ màn hình có thể làm giảm sản xuất melatonin, hormone cần thiết để ngủ.

• Hạn chế các chất kích thích: Cố gắng tránh tiêu thụ các chất như cafe, rượu, thuốc lá hay đồ uống có caffein ít nhất sáu giờ trước khi ngủ. Những chất này có thể gây mất ngủ hoặc làm gián đoạn giấc ngủ của bạn.

• Tập thể dục đều đặn: Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng vào buổi sáng hoặc chiều để cải thiện sức khỏe tổng thể và giúp bạn ngủ ngon hơn vào ban đêm. Tuy nhiên, tránh tập thể dục quá gần giờ ngủ vì có thể làm cơ thể quá kích thích.

• Thực hiện các biện pháp thư giãn: Áp dụng các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hít thở sâu hoặc nghe nhạc nhẹ nhàng trước khi đi ngủ để giảm căng thẳng và lo âu, giúp cơ thể dễ dàng vào giấc ngủ.

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế ăn quá no hoặc các món ăn khó tiêu vào buổi tối. Những món ăn này có thể gây khó chịu, làm gián đoạn giấc ngủ. Thực phẩm chứa tryptophan như sữa, hạt bí, hoặc chuối có thể giúp thúc đẩy giấc ngủ tự nhiên.

• Điều trị các bệnh lý tiềm ẩn: Nếu bạn có các bệnh lý như viêm khớp, tiểu đường, hoặc bệnh tim mạch, việc kiểm soát và điều trị các bệnh này sẽ giúp giảm nguy cơ gặp phải mất ngủ mãn tính.

Việc thực hiện những biện pháp phòng ngừa này sẽ giúp bạn duy trì một giấc ngủ chất lượng, từ đó giảm nguy cơ mắc phải tình trạng mất ngủ mãn tính và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Phương pháp điều trị mất ngủ mãn tính

Điều trị mất ngủ mãn tính yêu cầu một phương pháp tiếp cận đa dạng, kết hợp giữa điều chỉnh thói quen sinh hoạt, trị liệu tâm lý và sử dụng thuốc. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:

Thay đổi thói quen và cải thiện môi trường ngủ

Một trong những biện pháp quan trọng nhất để điều trị mất ngủ mãn tính là điều chỉnh thói quen sinh hoạt và tạo ra môi trường ngủ lành mạnh. Đây là bước đầu tiên và quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ.

• Duy trì lịch trình ngủ đều đặn: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần, để điều chỉnh nhịp sinh học của cơ thể.

• Tạo không gian ngủ lý tưởng: Đảm bảo phòng ngủ tối, yên tĩnh và thoải mái, với nhiệt độ mát mẻ và sử dụng đệm, gối phù hợp để hỗ trợ giấc ngủ sâu.

• Giới hạn các yếu tố gây xao nhãng: Tránh sử dụng điện thoại, máy tính hay xem TV ít nhất một giờ trước khi ngủ, vì ánh sáng xanh từ các thiết bị này có thể làm giảm sản xuất melatonin.

• Thực hiện các kỹ thuật thư giãn: Các phương pháp như thiền, yoga hoặc nghe nhạc nhẹ trước khi ngủ giúp giảm căng thẳng và lo âu, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ.

Sử dụng thuốc điều trị mất ngủ mãn tính

Khi thay đổi thói quen sinh hoạt không đủ để cải thiện tình trạng mất ngủ mãn tính, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để giúp người bệnh duy trì giấc ngủ. Các loại thuốc này cần được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ để tránh tác dụng phụ hoặc lệ thuộc thuốc.

Thuốc an thần và thuốc ngủ

• Zolpidem (Ambien): Thuốc này là một loại thuốc ngủ thuộc nhóm benzodiazepine, giúp người bệnh đi vào giấc ngủ nhanh chóng và duy trì giấc ngủ suốt đêm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thuốc này có thể gây buồn ngủ vào sáng hôm sau và đôi khi dẫn đến phụ thuộc nếu sử dụng lâu dài.

• Eszopiclone (Lunesta): Là một thuốc an thần giúp kéo dài thời gian ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Thuốc này được cho là ít gây tác dụng phụ hơn so với các loại thuốc ngủ khác, nhưng vẫn cần được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

• Temazepam (Restoril): Thuốc thuộc nhóm benzodiazepine giúp điều trị chứng mất ngủ do lo âu hoặc căng thẳng. Mặc dù hiệu quả nhanh chóng, nhưng cũng có thể gây ra tác dụng phụ như chóng mặt hoặc mệt mỏi.

Thuốc chống trầm cảm

Đôi khi mất ngủ mãn tính có liên quan đến các rối loạn tâm lý như trầm cảm, do đó, thuốc chống trầm cảm có thể được sử dụng để điều trị nguyên nhân gốc rễ.

• Doxepin (Silenor): Thuốc này thuộc nhóm tricyclic antidepressants (TCA), có tác dụng làm dịu và giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Nó thường được chỉ định cho những người mất ngủ do lo âu hoặc trầm cảm nhẹ.

• Trazodone (Desyrel): Trazodone là một loại thuốc chống trầm cảm có tác dụng phụ làm tăng cường giấc ngủ, do đó được sử dụng trong điều trị mất ngủ, đặc biệt là khi người bệnh có triệu chứng trầm cảm.

Thuốc an thần không benzodiazepine

• Ramelteon (Rozerem): Đây là một loại thuốc không thuộc nhóm benzodiazepine, hoạt động thông qua việc kích thích thụ thể melatonin, từ đó giúp điều hòa giấc ngủ mà không gây ảnh hưởng xấu đến trí nhớ hay sự tỉnh táo vào sáng hôm sau.

• Suvorexant (Belsomra): Thuốc này tác động lên thụ thể orexin, giúp điều chỉnh sự tỉnh táo và làm dịu cảm giác lo âu, từ đó hỗ trợ việc duy trì giấc ngủ lâu dài.

Trị liệu tâm lý và các phương pháp điều trị khác

Ngoài thuốc, trị liệu tâm lý và các phương pháp khác cũng đóng vai trò quan trọng trong điều trị mất ngủ mãn tính.

Cognitive Behavioral Therapy for Insomnia (CBT-I)

• CBT-I là một liệu pháp trị liệu tâm lý được chứng minh hiệu quả trong điều trị mất ngủ mãn tính. Liệu pháp này giúp bệnh nhân nhận diện và thay đổi những suy nghĩ, thói quen không lành mạnh liên quan đến giấc ngủ, từ đó giúp người bệnh cải thiện giấc ngủ mà không cần dùng thuốc.

• Lợi ích: CBT-I giúp thay đổi các hành vi và suy nghĩ không đúng về giấc ngủ, giảm sự lo âu và giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ lâu dài.

Liệu pháp ánh sáng

Liệu pháp ánh sáng được sử dụng để điều chỉnh đồng hồ sinh học của cơ thể, đặc biệt hữu ích đối với những người có mất ngủ do làm việc theo ca hoặc rối loạn nhịp sinh học. Phương pháp này giúp cơ thể nhận biết thời gian ngủ và thức dậy hợp lý.

Kỹ thuật thư giãn và thiền

Các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hoặc hít thở sâu giúp giảm căng thẳng, lo âu và giúp cơ thể chuẩn bị cho giấc ngủ. Những kỹ thuật này không chỉ giúp thư giãn mà còn có tác dụng cải thiện chất lượng giấc ngủ tự nhiên.

Kết quả điều trị mất ngủ mãn tính

Điều trị mất ngủ mãn tính là một quá trình dài cần sự kiên nhẫn và kết hợp nhiều phương pháp khác nhau. Việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt, sử dụng thuốc phù hợp và thực hiện các biện pháp trị liệu tâm lý có thể giúp bệnh nhân tìm lại giấc ngủ ngon và cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phương pháp điều trị phải được cá nhân hóa và thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.