Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKI Bác sĩ Phan Đình Long

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả

Sổ mũi là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh, thường do nhiễm virus, dị ứng hoặc thay đổi thời tiết. Dù không quá nguy hiểm nhưng nếu không xử lý đúng cách, trẻ có thể bị nghẹt mũi, khó thở và ảnh hưởng đến giấc ngủ, bú sữa. Vậy làm sao để trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả? Dưới đây là những phương pháp giúp bé nhanh chóng khỏi bệnh mà bố mẹ cần biết.

Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị sổ mũi

• Nhiễm virus: Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn non yếu, dễ bị tấn công bởi virus gây cảm lạnh hoặc cúm, khiến niêm mạc mũi bị kích thích và tiết dịch nhiều hơn.
• Dị ứng: Một số trẻ có cơ địa nhạy cảm với phấn hoa, lông thú, khói bụi hoặc thời tiết thay đổi, dẫn đến tình trạng sổ mũi kéo dài.
• Không khí khô lạnh: Khi trời lạnh, niêm mạc mũi dễ bị khô, kích thích cơ thể tiết nhiều dịch nhầy để bảo vệ đường thở, gây ra sổ mũi.
• Hít phải khói thuốc hoặc mùi hóa chất: Môi trường ô nhiễm có thể khiến trẻ sơ sinh bị kích ứng đường hô hấp, gây hắt hơi, sổ mũi kéo dài.
• Mọc răng: Một số bé bị chảy nước mũi trong giai đoạn mọc răng do cơ thể tăng tiết nước bọt và dịch nhầy để thích nghi với sự thay đổi.

Dấu hiệu nhận biết sổ mũi ở trẻ sơ sinh

• Chảy nước mũi trong hoặc đặc, có thể chuyển sang màu vàng hoặc xanh nếu bị nhiễm khuẩn.
• Nghẹt mũi, khiến trẻ khó bú và thở bằng miệng nhiều hơn.
• Hắt hơi liên tục, kèm theo ho nhẹ.
• Quấy khóc, ngủ không ngon vì khó thở.
• Một số trường hợp kèm theo sốt, nôn trớ nếu nguyên nhân là do nhiễm trùng.

Cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà

1. Dùng nước muối sinh lý để làm sạch mũi

• Nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) giúp làm loãng dịch nhầy và loại bỏ bụi bẩn trong mũi bé.
• Nhỏ 2 – 3 giọt vào mỗi bên mũi, chờ 30 giây rồi dùng dụng cụ hút mũi để loại bỏ chất nhầy.
• Không nên lạm dụng quá nhiều lần trong ngày vì có thể làm khô niêm mạc mũi của bé.

2. Hút mũi cho bé đúng cách

• Dùng dụng cụ hút mũi chuyên dụng giúp loại bỏ dịch nhầy, giúp bé thở dễ dàng hơn.
• Khi hút mũi, nên nhỏ nước muối sinh lý trước để dịch nhầy loãng hơn.
• Chỉ hút mũi 2 – 3 lần/ngày để tránh làm tổn thương niêm mạc mũi của trẻ.

3. Tạo độ ẩm không khí giúp bé dễ thở

• Không khí khô có thể làm tình trạng sổ mũi nặng hơn, vì vậy nên sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng bé.
• Đặt một chậu nước hoặc khăn ướt trong phòng cũng giúp tăng độ ẩm tự nhiên.
• Tránh dùng điều hòa quá lạnh, giữ nhiệt độ phòng khoảng 25 – 27°C để không làm khô đường thở của bé.

4. Massage mũi giúp bé thông thoáng đường thở

• Dùng ngón tay xoa nhẹ hai bên sống mũi của bé theo chuyển động tròn để kích thích lưu thông máu.
• Có thể thoa một ít dầu khuynh diệp hoặc dầu tràm vào lòng bàn tay rồi xoa lên ngực, lưng bé để làm ấm cơ thể.
• Massage nhẹ nhàng vùng chân và bàn chân giúp bé thư giãn, giảm nghẹt mũi.

5. Cho bé bú mẹ thường xuyên

• Sữa mẹ chứa kháng thể tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp bé nhanh khỏi bệnh.
• Nếu bé bú bình, đảm bảo sữa có nhiệt độ phù hợp và không bị sặc khi bú.
• Trong trường hợp bé nghẹt mũi nặng, mẹ có thể chia nhỏ cữ bú để bé không bị mệt khi ăn.

Ở phần tiếp theo, bài viết sẽ cung cấp thêm những phương pháp điều trị khác và lưu ý quan trọng khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị sổ mũi.

6. Kê cao đầu bé khi ngủ giúp giảm nghẹt mũi

• Khi bé bị sổ mũi, dịch nhầy có thể ứ đọng trong khoang mũi, khiến bé khó thở hơn vào ban đêm.
• Để giúp bé dễ thở, có thể kê một chiếc khăn mỏng hoặc gối thấp dưới nệm, nâng nhẹ phần đầu bé lên khoảng 15 – 30 độ.
• Tuyệt đối không dùng gối quá cao vì có thể gây ảnh hưởng đến cột sống của trẻ sơ sinh.

7. Xông hơi giúp làm thông thoáng đường thở

• Xông hơi bằng nước ấm giúp làm loãng dịch nhầy, giảm nghẹt mũi nhanh chóng.
• Cách thực hiện: Đổ nước nóng vào chậu, có thể thêm vài giọt tinh dầu khuynh diệp hoặc tràm, sau đó bế bé gần hơi nước để bé hít vào.
• Không để bé tiếp xúc trực tiếp với nước nóng để tránh nguy cơ bỏng.
• Ngoài ra, có thể tắm bé bằng nước ấm để giúp giãn nở đường thở, giảm sổ mũi hiệu quả.

8. Sử dụng tinh dầu để giảm sổ mũi cho bé

• Một số loại tinh dầu như dầu khuynh diệp, dầu tràm có tác dụng làm ấm cơ thể, giảm nghẹt mũi và hỗ trợ hô hấp.
• Cách sử dụng:
  • Nhỏ vài giọt tinh dầu vào nước tắm của bé.
  • Thoa một lượng nhỏ lên lòng bàn chân, ngực hoặc lưng bé trước khi đi ngủ.
  • Không bôi trực tiếp lên mũi hoặc da bé vì có thể gây kích ứng.

Khi nào cần đưa trẻ đi bác sĩ?

Dù sổ mũi thường không nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, bố mẹ cần đưa bé đến bác sĩ ngay:

• Bé sốt trên 38,5°C kèm theo quấy khóc, bú kém.
• Sổ mũi kéo dài hơn 10 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm.
• Nước mũi đặc, có màu xanh đậm hoặc vàng kèm theo mùi hôi.
• Bé bị khó thở, thở rít, thở nhanh hoặc tím tái.
• Xuất hiện dấu hiệu viêm phổi như ho dai dẳng, thở gấp, rút lõm lồng ngực.

Cách phòng tránh sổ mũi cho trẻ sơ sinh

• Giữ ấm cơ thể bé: Đặc biệt là vùng cổ, ngực, bàn chân khi thời tiết lạnh.
• Duy trì độ ẩm trong phòng: Tránh để không khí quá khô bằng cách dùng máy tạo độ ẩm hoặc đặt chậu nước trong phòng.
• Hạn chế tiếp xúc với người bị cảm cúm: Vì hệ miễn dịch của trẻ còn yếu, rất dễ bị lây nhiễm virus.
• Vệ sinh mũi thường xuyên: Nhỏ nước muối sinh lý khi cần thiết để làm sạch đường thở.
• Nuôi con bằng sữa mẹ: Tăng cường miễn dịch tự nhiên giúp bé chống lại các tác nhân gây bệnh.

Câu hỏi thường gặp về cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh

1. Trẻ sơ sinh bị sổ mũi có cần dùng thuốc không?
Thông thường, sổ mũi ở trẻ sơ sinh không cần dùng thuốc kháng sinh, trừ khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn do bác sĩ chỉ định. Các biện pháp tự nhiên như nhỏ nước muối sinh lý, hút mũi, giữ ấm cho bé là đủ để cải thiện tình trạng này.

2. Có nên dùng nước ép hành tây hoặc tỏi để trị sổ mũi cho bé?
Nhiều người truyền tai nhau mẹo nhỏ nước ép hành tây hoặc tỏi vào mũi bé để trị sổ mũi, nhưng phương pháp này không an toàn. Hành tây và tỏi có thể gây kích ứng niêm mạc mũi non nớt của trẻ, làm tình trạng sổ mũi nặng hơn.

3. Bé bị sổ mũi có nên tắm không?
Bé vẫn có thể tắm bình thường nhưng cần giữ ấm ngay sau khi tắm, tránh gió lùa. Có thể tắm nước ấm để giúp bé dễ chịu và giảm nghẹt mũi.

4. Có nên cho bé uống nước cam hoặc chanh để tăng đề kháng không?
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất và không cần bổ sung nước cam hay chanh. Với trẻ trên 6 tháng, có thể cho bé uống nước cam pha loãng để tăng cường vitamin C.

Sổ mũi ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến và hầu hết sẽ tự khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Bố mẹ cần kiên nhẫn áp dụng các phương pháp an toàn để giúp bé nhanh chóng hồi phục, đồng thời theo dõi sát sao các dấu hiệu bất thường để đưa bé đi khám khi cần thiết.

Cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả
Cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà an toàn, hiệu quả
Tìm hiểu cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn, hiệu quả tại nhà. Hướng dẫn chi tiết giúp bé giảm nghẹt mũi, dễ thở và nhanh chóng hồi phục.