Trĩ Nội Độ 4: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Phương Pháp Điều Trị

Đặt lịch hẹn

×

Bác Sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng nhất của bệnh trĩ, khi các búi trĩ sa ra ngoài hậu môn và không thể tự co lại. Triệu chứng của bệnh bao gồm đau đớn, chảy máu, sưng tấy và ngứa ngáy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Điều trị trĩ nội độ 4 thường đòi hỏi phương pháp can thiệp y tế, như phẫu thuật, để giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh và tránh được những rủi ro nghiêm trọng hơn.

Định nghĩa và phân loại trĩ nội độ 4

Trĩ nội là một dạng bệnh lý xảy ra do sự giãn nở quá mức của các tĩnh mạch tại khu vực trực tràng và hậu môn. Khi bệnh tiến triển, các búi trĩ sẽ bị sa ra ngoài hậu môn, gây đau đớn và khó chịu cho người bệnh. Trĩ nội được phân chia thành bốn độ, từ độ nhẹ đến độ nặng. Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng nhất, khi các búi trĩ không thể tự co lại và luôn ở ngoài hậu môn, thậm chí có thể bị thắt nghẹt hoặc viêm nhiễm, dẫn đến những biến chứng khó lường.

Ở giai đoạn này, trĩ nội không thể điều trị bằng các biện pháp bảo tồn như thay đổi chế độ ăn uống, sử dụng thuốc hay các phương pháp thủ thuật đơn giản. Người bệnh cần can thiệp phẫu thuật để loại bỏ các búi trĩ hoặc sử dụng các phương pháp điều trị xâm lấn khác. Mặc dù trĩ nội độ 4 có thể gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, nhưng việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng của trĩ nội độ 4

Trĩ nội độ 4 gây ra một loạt các triệu chứng rõ rệt và thường xuyên ảnh hưởng đến người bệnh. Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là các búi trĩ sa ra ngoài hậu môn và không thể tự co lại, ngay cả khi người bệnh thay đổi tư thế hoặc thực hiện các động tác thông thường. Điều này khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu và đau đớn.

Ngoài việc sa búi trĩ, các triệu chứng khác có thể bao gồm chảy máu khi đi vệ sinh, cảm giác ngứa ngáy và sưng tấy quanh hậu môn. Người bệnh có thể cảm thấy có khối u hoặc cục cứng trong hậu môn, điều này thường gây khó khăn khi ngồi hoặc đứng lâu. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, búi trĩ có thể bị thắt nghẹt, dẫn đến tình trạng đau đớn dữ dội và viêm nhiễm, cần can thiệp y tế ngay lập tức.

Các triệu chứng này có thể khiến người bệnh mệt mỏi và lo lắng, đặc biệt khi bệnh kéo dài mà không được điều trị kịp thời. Vì vậy, khi có dấu hiệu của trĩ nội độ 4, việc thăm khám và điều trị nhanh chóng là rất quan trọng để giảm thiểu các biến chứng và phục hồi sức khỏe.

Nguyên nhân gây trĩ nội độ 4

Trĩ nội độ 4 thường phát triển khi các yếu tố gây tổn thương và tăng áp lực lên vùng hậu môn và trực tràng kéo dài. Dưới đây là một số nguyên nhân chính có thể dẫn đến sự hình thành và tiến triển của trĩ nội đến giai đoạn nặng:

• Tăng áp lực trong ổ bụng: Các yếu tố làm tăng áp lực ổ bụng, chẳng hạn như táo bón mãn tính, ngồi lâu trong thời gian dài, hoặc gắng sức khi đi vệ sinh, có thể tạo ra áp lực lớn lên các tĩnh mạch trong trực tràng và hậu môn, dẫn đến sự giãn nở và sa trĩ.

• Mang thai: Trong suốt thai kỳ, tử cung mở rộng tạo ra áp lực lên vùng chậu, làm tăng nguy cơ mắc trĩ. Ngoài ra, sự thay đổi hormone trong thời gian mang thai cũng có thể làm suy yếu các tĩnh mạch và làm tăng khả năng sa búi trĩ.

• Lối sống ít vận động: Việc ít vận động và ngồi nhiều trong thời gian dài làm cho các tĩnh mạch vùng hậu môn và trực tràng không được lưu thông tốt, từ đó tăng nguy cơ bị trĩ.

• Chế độ ăn thiếu chất xơ: Chế độ ăn nghèo chất xơ dễ dẫn đến táo bón, làm người bệnh phải rặn mạnh khi đi vệ sinh, từ đó tạo ra áp lực quá mức lên tĩnh mạch hậu môn và trực tràng, dẫn đến sự hình thành trĩ.

• Tuổi tác: Khi tuổi càng cao, các mô và cơ trong vùng hậu môn có xu hướng suy yếu, khiến tĩnh mạch dễ bị giãn nở và sa xuống ngoài hậu môn, đặc biệt nếu người bệnh có những yếu tố nguy cơ khác.

• Yếu tố di truyền: Một số người có xu hướng di truyền các yếu tố gây trĩ, chẳng hạn như tĩnh mạch yếu hoặc khả năng đàn hồi kém, dẫn đến nguy cơ mắc trĩ cao hơn.

Đối tượng dễ mắc trĩ nội độ 4

Mặc dù trĩ có thể gặp ở bất kỳ ai, một số nhóm người có nguy cơ cao bị trĩ nội độ 4. Dưới đây là những đối tượng thường xuyên gặp phải vấn đề này:

• Người có thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Những người có thói quen ăn uống không hợp lý, thường xuyên ăn thức ăn ít chất xơ, ít uống nước và thiếu vận động có nguy cơ mắc trĩ cao hơn.

• Phụ nữ mang thai và sau sinh: Phụ nữ trong thời kỳ mang thai hoặc sau sinh thường gặp phải trĩ do sự thay đổi hormon và áp lực từ tử cung lên vùng chậu.

• Người làm việc văn phòng hoặc ngồi nhiều: Những người làm công việc yêu cầu phải ngồi lâu trong thời gian dài, như nhân viên văn phòng, tài xế, hay những người làm công việc trí óc có nguy cơ cao mắc trĩ nội do sự thiếu vận động và áp lực lên vùng hậu môn.

• Người bị táo bón mãn tính: Những người mắc táo bón lâu dài, phải rặn mạnh khi đi vệ sinh cũng dễ gặp phải trĩ nội độ 4 do áp lực tăng lên vùng hậu môn và trực tràng.

• Người cao tuổi: Tuổi tác cao làm suy yếu các cơ và mô trong khu vực hậu môn, dễ dàng dẫn đến sự giãn nở của các tĩnh mạch và sự hình thành trĩ nội độ 4.

• Những người có tiền sử gia đình mắc trĩ: Nếu trong gia đình có người từng mắc trĩ, khả năng mắc bệnh này ở thế hệ sau có thể cao hơn do yếu tố di truyền.

Với những nhóm đối tượng này, việc thay đổi thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống hợp lý và khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm và ngăn ngừa bệnh trĩ nội độ 4.

Biến chứng của trĩ nội độ 4

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng nhất của bệnh trĩ, và nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Các biến chứng này không chỉ làm tăng mức độ đau đớn mà còn có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của người bệnh. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến của trĩ nội độ 4:

• Tắc mạch và thắt nghẹt búi trĩ: Khi các búi trĩ sa xuống ngoài hậu môn và bị thắt nghẹt, máu không thể lưu thông qua các tĩnh mạch, dẫn đến tình trạng tắc mạch. Điều này có thể gây đau đớn dữ dội và cần phải can thiệp y tế khẩn cấp.

• Nhiễm trùng: Nếu các búi trĩ bị rách hoặc viêm nhiễm, chúng có thể trở thành nguồn gốc của các vi khuẩn gây nhiễm trùng. Nhiễm trùng có thể lan rộng, gây viêm nhiễm nghiêm trọng tại khu vực hậu môn, thậm chí có thể dẫn đến áp xe.

• Chảy máu kéo dài: Trĩ nội độ 4 có thể gây ra hiện tượng chảy máu kéo dài khi người bệnh đi vệ sinh, làm giảm lượng máu trong cơ thể và gây thiếu máu. Thiếu máu có thể khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, và làm suy giảm sức khỏe tổng thể.

• Tạo vết loét và nhiễm trùng: Búi trĩ sa ra ngoài có thể gây cọ xát, dẫn đến các vết loét hoặc vết thương ở vùng hậu môn. Những vết loét này dễ bị nhiễm trùng, gây viêm nhiễm nghiêm trọng và đau đớn.

• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Các triệu chứng của trĩ nội độ 4, bao gồm đau đớn, chảy máu, ngứa ngáy và khó chịu, có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh, khiến họ cảm thấy tự ti và lo lắng. Họ có thể gặp khó khăn khi tham gia các hoạt động xã hội, công việc hoặc thậm chí là sinh hoạt hàng ngày.

Chẩn đoán trĩ nội độ 4

Chẩn đoán chính xác là một bước quan trọng để xác định tình trạng trĩ nội và giúp lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp. Để chẩn đoán trĩ nội độ 4, bác sĩ sẽ dựa vào nhiều yếu tố, bao gồm thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm hỗ trợ. Dưới đây là quy trình chẩn đoán:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc thăm khám trực tiếp vùng hậu môn để quan sát tình trạng búi trĩ. Với trĩ nội độ 4, các búi trĩ thường lộ ra ngoài và không thể tự co lại, điều này giúp bác sĩ dễ dàng nhận diện được tình trạng bệnh.

• Khám qua ống hậu môn (nội soi trực tràng): Để kiểm tra mức độ tổn thương và xác định các biến chứng như nhiễm trùng hoặc viêm, bác sĩ có thể chỉ định nội soi trực tràng. Phương pháp này giúp bác sĩ nhìn thấy bên trong trực tràng và đánh giá chính xác tình trạng trĩ.

• Kiểm tra chảy máu: Nếu có dấu hiệu chảy máu, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra để xác định nguyên nhân và mức độ mất máu, từ đó có thể phát hiện thiếu máu nếu người bệnh chảy máu kéo dài.

• Đánh giá chức năng đại tràng: Trong một số trường hợp, nếu bệnh nhân có dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa như táo bón mãn tính, bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra các chức năng tiêu hóa để xác định nguyên nhân gây bệnh và đánh giá tình trạng bệnh lý tổng thể.

• Xét nghiệm cận lâm sàng: Để loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự như ung thư trực tràng hay bệnh lý viêm nhiễm khác, bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm cận lâm sàng như siêu âm, chụp X-quang hoặc xét nghiệm máu.

Việc chẩn đoán sớm và chính xác giúp xác định mức độ bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả, giảm thiểu biến chứng cho người bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ về trĩ nội độ 4

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nặng của bệnh, và việc phát hiện sớm sẽ giúp giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy bạn cần thăm khám bác sĩ ngay lập tức:

• Búi trĩ không thể co lại: Khi các búi trĩ sa ra ngoài và không thể tự co lại vào trong, đó là dấu hiệu rõ ràng của trĩ nội độ 4. Điều này có thể gây đau đớn, sưng tấy và làm tăng nguy cơ biến chứng.

• Chảy máu kéo dài hoặc nhiều: Nếu bạn gặp phải tình trạng chảy máu khi đi vệ sinh mà không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc chảy máu nhiều, cần gặp bác sĩ ngay để tránh thiếu máu hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.

• Đau đớn không thể chịu đựng được: Nếu cơn đau do trĩ nội độ 4 trở nên dữ dội và không thể kiểm soát được, đặc biệt là khi ngồi hoặc di chuyển, bạn nên thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời.

• Viêm hoặc nhiễm trùng: Khi các búi trĩ bị viêm, sưng tấy hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, ấm hoặc có mủ, bạn cần sự can thiệp y tế ngay lập tức để tránh tình trạng nhiễm trùng lan rộng.

• Khó khăn trong sinh hoạt: Nếu trĩ nội độ 4 làm ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của bạn, chẳng hạn như ngồi, đứng lâu, đi lại hoặc quan hệ tình dục, bạn nên tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ để cải thiện chất lượng cuộc sống.

• Các dấu hiệu bất thường khác: Nếu bạn có cảm giác khối u trong hậu môn, có cảm giác như có một vật gì đó thường xuyên ở ngoài hoặc cảm thấy khó khăn khi đi vệ sinh, hãy gặp bác sĩ để xác định chính xác tình trạng.

Phòng ngừa trĩ nội độ 4

Trĩ nội độ 4 có thể phòng ngừa được bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt và thực hiện một số biện pháp đơn giản để giảm thiểu áp lực lên vùng hậu môn và trực tràng. Dưới đây là một số cách giúp bạn phòng ngừa bệnh:

• Tăng cường chế độ ăn uống giàu chất xơ: Chế độ ăn đầy đủ chất xơ từ rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt giúp làm mềm phân và giảm táo bón, từ đó giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn khi đi vệ sinh.

• Uống đủ nước: Uống nhiều nước trong ngày giúp làm mềm phân và ngăn ngừa táo bón, một trong những nguyên nhân chính gây trĩ.

• Tập thể dục thường xuyên: Vận động cơ thể đều đặn giúp kích thích lưu thông máu, giảm áp lực trong ổ bụng và hậu môn. Các bài tập thể dục như đi bộ, bơi lội hoặc yoga có thể giúp giảm nguy cơ mắc trĩ.

• Tránh ngồi hoặc đứng lâu: Dành thời gian nghỉ ngơi và di chuyển thường xuyên nếu công việc yêu cầu bạn ngồi lâu. Cố gắng thay đổi tư thế ít nhất mỗi giờ để giảm áp lực lên vùng hậu môn.

• Đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu: Cố gắng không trì hoãn khi có cảm giác cần đi vệ sinh. Việc ngồi lâu trong nhà vệ sinh có thể làm tăng áp lực lên khu vực hậu môn và trực tràng, dẫn đến trĩ.

• Giảm cân nếu cần thiết: Thừa cân có thể gây áp lực lên vùng chậu và làm tăng nguy cơ mắc trĩ. Duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm bớt áp lực và cải thiện lưu thông máu.

• Tránh căng thẳng khi đi vệ sinh: Nếu bạn cảm thấy bị táo bón, tránh rặn mạnh vì điều này có thể làm tăng áp lực lên hậu môn và dẫn đến sự phát triển của trĩ. Thay vào đó, hãy ăn nhiều chất xơ và uống đủ nước để giúp phân mềm và dễ đi qua.

Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa này, bạn có thể giảm nguy cơ mắc trĩ nội độ 4 và cải thiện sức khỏe tổng thể của mình.

Phương pháp điều trị trĩ nội độ 4

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nặng của bệnh, yêu cầu điều trị sớm và hiệu quả để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Điều trị trĩ nội độ 4 bao gồm nhiều phương pháp, từ can thiệp phẫu thuật đến sử dụng thuốc Tây y và biện pháp điều trị tự nhiên.

Phẫu thuật cắt trĩ nội

Khi trĩ nội tiến triển đến độ 4, phương pháp điều trị hiệu quả nhất là phẫu thuật. Phẫu thuật giúp loại bỏ các búi trĩ, ngăn ngừa biến chứng và giảm thiểu đau đớn cho người bệnh.

• Cắt trĩ bằng phương pháp Longo: Đây là một phương pháp phẫu thuật cắt trĩ khá phổ biến, trong đó bác sĩ sẽ loại bỏ một phần niêm mạc trực tràng để tạo điều kiện cho các búi trĩ co lại và không sa xuống ngoài hậu môn.

• Phẫu thuật cắt bỏ búi trĩ: Trong trường hợp trĩ nội độ 4 rất nặng, bác sĩ có thể tiến hành cắt bỏ toàn bộ búi trĩ bằng dao mổ hoặc phương pháp laser. Phẫu thuật này có thể mất thời gian hồi phục lâu nhưng hiệu quả trong việc điều trị trĩ nội nặng.

• Phẫu thuật thắt trĩ: Một phương pháp khác là thắt búi trĩ bằng vòng cao su, giúp ngừng lưu thông máu đến búi trĩ và làm chúng tự rụng đi. Đây là một phương pháp ít đau đớn và có thời gian hồi phục nhanh hơn so với phẫu thuật cắt trĩ.

Thuốc Tây y điều trị trĩ nội độ 4

Sử dụng thuốc Tây y có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của trĩ nội độ 4, đặc biệt là trong giai đoạn tiền phẫu thuật. Tuy nhiên, thuốc không thể thay thế phẫu thuật khi bệnh đã tiến triển nặng.

• Thuốc giảm đau và chống viêm: Các loại thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau tạm thời cho người bệnh. Các thuốc chống viêm như dexamethasone có thể giảm tình trạng sưng tấy và viêm nhiễm do trĩ.

• Thuốc bôi ngoài da: Các loại thuốc bôi ngoài da như thuốc mỡ chứa hydrocortisone (1%) giúp làm giảm ngứa, viêm và khó chịu do trĩ gây ra. Ngoài ra, thuốc mỡ chứa lidocaine có tác dụng giảm đau nhanh chóng.

• Thuốc làm mềm phân: Để ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, bác sĩ có thể kê các loại thuốc làm mềm phân như docusate sodium (Colace). Việc làm mềm phân giúp giảm thiểu tình trạng phải rặn khi đi vệ sinh, từ đó giảm nguy cơ trĩ.

• Thuốc điều trị tăng cường thành mạch: Một số loại thuốc giúp tăng cường thành mạch như Daflon (diosmin và hesperidin) có tác dụng làm giảm triệu chứng sưng tấy, đau đớn và chảy máu. Các thuốc này có thể giúp tăng cường độ bền của các tĩnh mạch và cải thiện lưu thông máu.

Điều trị trĩ nội độ 4 bằng các biện pháp tự nhiên

Bên cạnh các phương pháp y tế, một số biện pháp tự nhiên có thể hỗ trợ làm giảm triệu chứng của trĩ nội độ 4. Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ và không thay thế điều trị y tế.

• Chế độ ăn giàu chất xơ: Thêm nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc vào chế độ ăn để giúp làm mềm phân và ngăn ngừa táo bón, giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn khi đi vệ sinh.

• Tắm ngâm nước ấm: Tắm nước ấm có thể giúp làm giảm cơn đau và sưng tấy do trĩ. Ngâm hậu môn trong nước ấm có tác dụng thư giãn cơ vòng hậu môn và cải thiện tuần hoàn máu.

• Chườm lạnh: Sử dụng đá chườm vào vùng hậu môn để giảm sưng tấy và đau đớn. Tuy nhiên, không nên chườm đá quá lâu để tránh tổn thương da và mô xung quanh.

• Tinh dầu cây tràm: Dầu tràm có tính kháng khuẩn và giảm viêm, giúp làm dịu vết sưng tấy và giảm đau do trĩ. Bạn có thể thoa một ít dầu tràm lên vùng bị ảnh hưởng để giảm triệu chứng.

Các phương pháp điều trị khác

Ngoài các phương pháp chính trên, còn có một số phương pháp điều trị hỗ trợ khác giúp làm giảm các triệu chứng của trĩ nội độ 4:

• Tiêm xơ: Đây là một phương pháp điều trị không phẫu thuật, trong đó bác sĩ sẽ tiêm một chất làm xơ vào búi trĩ, làm cho nó co lại và giảm sưng tấy.

• Liệu pháp quang đông (laser): Phương pháp này sử dụng ánh sáng laser để làm đông các mạch máu trong búi trĩ, giúp chúng co lại và ngừng chảy máu.

Trĩ nội độ 4 yêu cầu điều trị kịp thời và chính xác để tránh các biến chứng nguy hiểm. Dù phương pháp điều trị có thể khác nhau, việc kết hợp các phương pháp y tế với chăm sóc tự nhiên sẽ giúp người bệnh giảm đau đớn và phục hồi nhanh chóng.