Uống sữa đậu nành có bị vô sinh không? Sự thật từ khoa học

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKII Lê Hữu Tuấn

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Sữa đậu nành là một trong những loại thức uống phổ biến, giàu dinh dưỡng và được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại rằng uống sữa đậu nành có bị vô sinh không, đặc biệt là nam giới. Một số ý kiến cho rằng isoflavone trong đậu nành có thể ảnh hưởng đến hormone sinh sản, làm giảm chất lượng tinh trùng. Vậy thực hư vấn đề này ra sao? Liệu sữa đậu nành có thực sự gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay không? Cùng tìm hiểu những thông tin khoa học để có câu trả lời chính xác nhất.

Thành phần dinh dưỡng của sữa đậu nành và tác động đến cơ thể

Sữa đậu nành là nguồn dinh dưỡng phong phú, chứa nhiều chất có lợi cho sức khỏe. Trong 100ml sữa đậu nành thông thường, có thể tìm thấy:

• Protein thực vật: Hàm lượng cao, giúp duy trì và phát triển cơ bắp.
• Isoflavone: Một hợp chất thuộc nhóm phytoestrogen, có cấu trúc tương tự estrogen.
• Chất xơ: Hỗ trợ tiêu hóa và giúp kiểm soát cân nặng.
• Khoáng chất thiết yếu: Gồm canxi, magie, kali, sắt giúp xương chắc khỏe và duy trì hoạt động của các cơ quan trong cơ thể.
• Chất béo không bão hòa: Có lợi cho tim mạch, giúp giảm cholesterol xấu.

Nhiều người lo lắng rằng phytoestrogen trong sữa đậu nành có thể ảnh hưởng đến hormone sinh dục, làm suy giảm chức năng sinh sản. Tuy nhiên, thực tế tác động của isoflavone đến khả năng sinh sản còn phụ thuộc vào liều lượng và cơ địa từng người.

Uống sữa đậu nành có bị vô sinh không? Khoa học nói gì?

Câu hỏi “uống sữa đậu nành có bị vô sinh không?” đã được nhiều nghiên cứu khoa học phân tích để đưa ra câu trả lời chính xác. Hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học khẳng định việc uống sữa đậu nành gây vô sinh ở cả nam và nữ.

Ảnh hưởng của sữa đậu nành đến khả năng sinh sản ở nam giới

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng phytoestrogen trong đậu nành có thể tác động đến testosterone – hormone quan trọng đối với sinh lý nam. Tuy nhiên, tác động này không đủ lớn để gây vô sinh nếu tiêu thụ ở mức hợp lý. Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Sinh sản Con người (Human Reproduction) năm 2008 cho thấy những người đàn ông tiêu thụ lượng lớn đậu nành có thể giảm nhẹ số lượng tinh trùng, nhưng không gây vô sinh.

• Isoflavone có làm giảm nồng độ testosterone? Một nghiên cứu trên Tạp chí Y học Hoa Kỳ (JAMA) cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về mức testosterone giữa những người uống sữa đậu nành và những người không uống.
• Sữa đậu nành có ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng không? Theo phân tích của Đại học Harvard, dù lượng tinh trùng có thể giảm nhẹ khi tiêu thụ lượng lớn đậu nành nhưng khả năng di chuyển và hình dạng tinh trùng không bị ảnh hưởng đáng kể.

Do đó, nam giới uống sữa đậu nành với lượng vừa phải sẽ không gây vô sinh mà còn có lợi cho sức khỏe tổng thể.

Ảnh hưởng của sữa đậu nành đến khả năng sinh sản ở nữ giới

Ở nữ giới, isoflavone trong sữa đậu nành có cấu trúc tương tự estrogen tự nhiên, nhưng tác động của nó không mạnh như hormone nội sinh. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng:

• Isoflavone có thể hỗ trợ cân bằng nội tiết tố: Đặc biệt có lợi với phụ nữ bị rối loạn nội tiết, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
• Ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt: Một nghiên cứu từ Đại học Pennsylvania cho thấy tiêu thụ lượng lớn đậu nành có thể kéo dài nhẹ chu kỳ kinh nguyệt nhưng không ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng hay thụ thai.
• Tác động đến khả năng mang thai: Nghiên cứu từ Viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy phụ nữ sử dụng isoflavone đậu nành ở mức hợp lý có thể cải thiện khả năng thụ thai, đặc biệt ở những người đang gặp vấn đề về hormone.

Vậy nên, sữa đậu nành không chỉ không gây vô sinh ở nữ giới mà còn có thể hỗ trợ sức khỏe sinh sản nếu dùng đúng cách.

Tiêu thụ sữa đậu nành bao nhiêu là hợp lý?

Mặc dù không gây vô sinh, nhưng tiêu thụ quá mức sữa đậu nành có thể gây mất cân bằng nội tiết tố. Theo khuyến nghị từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), lượng isoflavone an toàn cho người trưởng thành là khoảng 25-50mg/ngày, tương đương với 1-2 ly sữa đậu nành.

• Nam giới nên uống tối đa 1 ly/ngày nếu lo ngại về nội tiết tố.
• Nữ giới có thể uống 1-2 ly/ngày để tận dụng lợi ích từ isoflavone.
• Không nên uống sữa đậu nành thay thế hoàn toàn sữa động vật, nên kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng.

Việc tiêu thụ quá nhiều (hơn 3-4 ly mỗi ngày) trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến hormone, nhưng không có bằng chứng cho thấy nó gây vô sinh.

Những đối tượng nào nên hạn chế uống sữa đậu nành?

Dù có nhiều lợi ích, không phải ai cũng nên sử dụng sữa đậu nành thường xuyên. Một số nhóm người cần hạn chế hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống:

• Người bị rối loạn nội tiết tố: Nếu có vấn đề nghiêm trọng về hormone, nên kiểm tra kỹ trước khi sử dụng.
• Người bị dị ứng đậu nành: Một số người có thể gặp phản ứng dị ứng như nổi mề đay, khó thở.
• Người mắc bệnh tuyến giáp: Isoflavone có thể ảnh hưởng đến hấp thu i-ốt, cần theo dõi khi sử dụng.
• Người bị rối loạn tiêu hóa: Một số trường hợp có thể gặp đầy hơi, khó tiêu khi uống sữa đậu nành.

Sữa đậu nành là một thực phẩm lành mạnh, nhưng việc sử dụng đúng cách sẽ giúp tối ưu hóa lợi ích mà không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Sữa đậu nành có lợi ích gì đối với sức khỏe sinh sản?

Bên cạnh những lo ngại về việc uống sữa đậu nành có bị vô sinh không, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sữa đậu nành có thể mang lại lợi ích nhất định cho sức khỏe sinh sản, đặc biệt khi được tiêu thụ đúng cách.

1. Hỗ trợ cân bằng nội tiết tố

Isoflavone trong đậu nành có khả năng hoạt động như một phytoestrogen nhẹ, giúp duy trì sự ổn định của nội tiết tố, đặc biệt là ở phụ nữ. Điều này có thể giúp:

• Cải thiện triệu chứng rối loạn nội tiết, đặc biệt là ở phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh hoặc người bị hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
• Hỗ trợ điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, giúp tăng khả năng thụ thai ở những người có nồng độ estrogen thấp.

2. Tăng cường sức khỏe tinh trùng

Mặc dù một số nghiên cứu cho thấy lượng tinh trùng có thể giảm nhẹ khi tiêu thụ đậu nành quá mức, nhưng chất lượng tinh trùng không bị ảnh hưởng đáng kể. Một nghiên cứu trên Tạp chí Sinh sản Con người (Human Reproduction) chỉ ra rằng:

• Nam giới tiêu thụ một lượng isoflavone vừa phải không có sự suy giảm đáng kể về khả năng vận động của tinh trùng.
• Sữa đậu nành có thể giúp cải thiện lưu thông máu, hỗ trợ chức năng sinh lý và sức khỏe tuyến tiền liệt.

3. Hỗ trợ khả năng thụ thai ở nữ giới

Một nghiên cứu từ Trường Y Harvard cho thấy rằng phụ nữ tiêu thụ đậu nành hợp lý có thể cải thiện khả năng mang thai, đặc biệt là những người đang thực hiện phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

• Phytoestrogen trong sữa đậu nành có thể giúp làm dày niêm mạc tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình làm tổ của phôi.
• Giúp giảm tác động tiêu cực của môi trường đối với hormone sinh sản.

Như vậy, thay vì gây vô sinh, sữa đậu nành còn có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe sinh sản nếu tiêu thụ đúng cách.

Hiểu đúng về những hiểu lầm xung quanh sữa đậu nành

1. Sữa đậu nành làm “nữ tính hóa” nam giới?

Một trong những lo ngại phổ biến nhất là sữa đậu nành có thể khiến nam giới bị “nữ tính hóa” do isoflavone có cấu trúc tương tự estrogen. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã bác bỏ điều này:

• Isoflavone không đủ mạnh để thay thế hoặc làm mất cân bằng testosterone.
• Không có nghiên cứu nào cho thấy nam giới uống sữa đậu nành bị thay đổi đặc điểm giới tính.
• Nam giới Nhật Bản và Trung Quốc tiêu thụ đậu nành nhiều hơn các quốc gia phương Tây nhưng không có tỷ lệ vô sinh cao hơn.

2. Phụ nữ uống nhiều sữa đậu nành có ảnh hưởng đến thai kỳ?

Một số người lo ngại rằng uống nhiều sữa đậu nành có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, theo Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ, một lượng vừa phải isoflavone không gây ảnh hưởng tiêu cực mà còn giúp giảm nguy cơ dị tật thai nhi nhờ bổ sung protein và khoáng chất cần thiết.

• Phụ nữ mang thai có thể uống 1-2 ly sữa đậu nành/ngày để bổ sung dưỡng chất.
• Tránh tiêu thụ quá mức để không gây rối loạn hormone.

Cách uống sữa đậu nành đúng cách để đảm bảo sức khỏe sinh sản

Để tận dụng tối đa lợi ích của sữa đậu nành mà không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, hãy lưu ý một số điểm sau:

1. Lượng tiêu thụ hợp lý

• Nam giới: Nên uống khoảng 200-250ml sữa đậu nành/ngày (tương đương 1 ly), tránh tiêu thụ quá mức để đảm bảo cân bằng hormone.
• Nữ giới: Có thể uống 1-2 ly/ngày (khoảng 250-500ml), đặc biệt là những người có nhu cầu bổ sung isoflavone để hỗ trợ nội tiết tố.

2. Kết hợp với chế độ dinh dưỡng đa dạng

Không nên phụ thuộc hoàn toàn vào sữa đậu nành. Hãy đảm bảo bổ sung thêm:

• Thực phẩm giàu protein khác như trứng, thịt, cá để đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng.
• Rau xanh và trái cây để cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu.
• Sữa động vật hoặc các loại sữa hạt khác để cân bằng nguồn dinh dưỡng.

3. Tránh uống sữa đậu nành cùng một số thực phẩm khác

• Không uống cùng trứng gà vì protein trong trứng có thể kết hợp với trypsin trong đậu nành, làm giảm giá trị dinh dưỡng.
• Không uống khi đói vì có thể gây đầy hơi, khó tiêu.
• Không uống quá nhiều trong một lần để tránh ảnh hưởng đến tiêu hóa.

Kết luận: Uống sữa đậu nành có bị vô sinh không?

Sau khi xem xét các nghiên cứu khoa học, có thể khẳng định rằng uống sữa đậu nành không gây vô sinh nếu tiêu thụ ở mức độ hợp lý.

• Đối với nam giới: Không có bằng chứng cho thấy sữa đậu nành làm giảm testosterone hay gây vô sinh, nhưng nên uống với lượng vừa phải.
• Đối với nữ giới: Sữa đậu nành có thể hỗ trợ nội tiết tố và tăng khả năng thụ thai khi sử dụng đúng cách.
• Tiêu thụ hợp lý (1-2 ly/ngày) mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mà không ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.

Vì vậy, thay vì lo lắng uống sữa đậu nành có bị vô sinh không, hãy tập trung vào việc sử dụng thực phẩm này một cách khoa học để nhận được lợi ích tối ưu nhất cho sức khỏe.

Câu hỏi thường gặp

1. Nam giới có nên uống sữa đậu nành mỗi ngày không?
Có, nhưng không nên uống quá nhiều. Khoảng 1 ly/ngày là mức hợp lý để đảm bảo không ảnh hưởng đến nội tiết tố.

2. Phụ nữ có nên uống sữa đậu nành khi đang cố gắng mang thai?
Có, isoflavone trong sữa đậu nành có thể hỗ trợ cân bằng hormone và tăng cơ hội mang thai nếu tiêu thụ đúng cách.

3. Uống sữa đậu nành có ảnh hưởng đến trẻ em không?
Trẻ em có thể uống sữa đậu nành, nhưng không nên thay thế hoàn toàn sữa động vật để đảm bảo đủ dưỡng chất phát triển.

4. Sữa đậu nành có tốt cho phụ nữ tiền mãn kinh không?
Có, phytoestrogen trong sữa đậu nành có thể giúp giảm triệu chứng khó chịu của tiền mãn kinh.

5. Có nên uống sữa đậu nành vào buổi tối không?
Có thể uống vào buổi tối nhưng tránh uống khi đói để tránh ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.