Bé bị viêm tiểu phế quản bao lâu thì khỏi? Cách chăm sóc hiệu quả

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKI Bác sĩ Phan Đình Long

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Viêm tiểu phế quản là bệnh hô hấp phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong mùa lạnh. Nhiều bậc phụ huynh lo lắng không biết bé bị viêm tiểu phế quản bao lâu thì khỏi và cách chăm sóc như thế nào để bé nhanh hồi phục. Thời gian khỏi bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ viêm nhiễm, sức đề kháng của trẻ và phương pháp điều trị. Nếu được chăm sóc đúng cách, hầu hết trẻ sẽ hồi phục sau 7-10 ngày, nhưng một số trường hợp có thể kéo dài hơn. Vậy làm sao để rút ngắn thời gian bệnh và ngăn ngừa biến chứng? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

Viêm tiểu phế quản ở trẻ là gì?

Viêm tiểu phế quản là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh xảy ra khi các tiểu phế quản – những đường dẫn khí nhỏ trong phổi – bị viêm và tắc nghẽn do chất nhầy. Nguyên nhân chủ yếu gây viêm tiểu phế quản là virus, trong đó phổ biến nhất là virus hợp bào hô hấp (RSV).

Bệnh thường bùng phát vào mùa đông và đầu mùa xuân, khi thời tiết lạnh và độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển. Trẻ có hệ miễn dịch yếu, sinh non, hoặc có tiền sử bệnh phổi, tim bẩm sinh sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Bé bị viêm tiểu phế quản bao lâu thì khỏi?

Thời gian khỏi bệnh của trẻ bị viêm tiểu phế quản phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng, sức đề kháng của bé và phương pháp chăm sóc. Thông thường, bệnh diễn tiến qua các giai đoạn sau:

• Giai đoạn ủ bệnh (2-8 ngày): Virus xâm nhập vào đường hô hấp và bắt đầu nhân lên nhưng chưa gây triệu chứng rõ ràng.

• Giai đoạn khởi phát (1-3 ngày): Bé có các dấu hiệu ban đầu như nghẹt mũi, ho nhẹ, chảy nước mũi và sốt nhẹ.

• Giai đoạn toàn phát (3-7 ngày): Các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn với ho dai dẳng, khò khè, thở nhanh, có thể khó thở hoặc tím tái nếu thiếu oxy. Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh.

• Giai đoạn hồi phục (7-14 ngày): Nếu được chăm sóc đúng cách, triệu chứng sẽ giảm dần. Tuy nhiên, một số bé có thể bị ho kéo dài trong vài tuần do đường thở vẫn còn nhạy cảm.

Hầu hết trẻ bị viêm tiểu phế quản sẽ hồi phục trong khoảng 7-10 ngày, nhưng có những trường hợp kéo dài đến 3-4 tuần, đặc biệt ở trẻ có hệ miễn dịch kém hoặc có bệnh nền.

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian khỏi bệnh

1. Độ tuổi và sức đề kháng của trẻ

Trẻ dưới 6 tháng tuổi có nguy cơ bị bệnh nặng hơn và thời gian khỏi bệnh cũng lâu hơn do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Những bé sinh non, nhẹ cân hoặc suy dinh dưỡng thường có thời gian hồi phục lâu hơn so với trẻ khỏe mạnh.

2. Nguyên nhân gây bệnh

Virus hợp bào hô hấp (RSV) thường gây bệnh nặng hơn so với các loại virus khác như cúm hay adenovirus. Nếu viêm tiểu phế quản do vi khuẩn bội nhiễm, bé có thể cần điều trị kháng sinh và thời gian khỏi bệnh cũng kéo dài hơn.

3. Phương pháp điều trị và chăm sóc

Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp bé hồi phục nhanh hơn. Nếu bé được cung cấp đủ nước, làm sạch đường hô hấp bằng nước muối sinh lý và nghỉ ngơi đầy đủ, thời gian khỏi bệnh có thể rút ngắn. Ngược lại, nếu không được theo dõi sát sao, bệnh có thể diễn tiến thành viêm phổi hoặc suy hô hấp, khiến quá trình điều trị kéo dài.

Dấu hiệu nhận biết bé đang hồi phục

Cha mẹ có thể quan sát những dấu hiệu sau để biết bé đang dần khỏi bệnh:

• Ho giảm dần: Tần suất và mức độ ho nhẹ hơn, không còn cơn ho kéo dài gây khó thở.

• Bé dễ thở hơn: Nhịp thở chậm lại, không còn khò khè hay co rút lồng ngực.

• Ăn uống tốt hơn: Bé bắt đầu bú mẹ hoặc uống sữa bình nhiều hơn, không còn bỏ bú hay quấy khóc khi ăn.

• Giảm sốt: Nếu bé bị sốt, nhiệt độ cơ thể trở lại bình thường và không tái sốt sau 48 giờ.

Tuy nhiên, nếu bé vẫn còn khó thở, tím tái, lơ mơ hoặc không ăn uống được, cha mẹ cần đưa bé đến bác sĩ ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.

Cách chăm sóc giúp bé nhanh khỏi viêm tiểu phế quản

1. Giữ đường thở thông thoáng

Viêm tiểu phế quản làm tăng tiết dịch nhầy trong đường hô hấp, khiến bé khó thở hơn. Do đó, cha mẹ cần:

• Vệ sinh mũi cho bé bằng nước muối sinh lý: Nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi, sau đó hút nhẹ bằng dụng cụ hút mũi để loại bỏ dịch nhầy.

• Giữ ẩm không khí trong phòng: Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt một chậu nước ấm trong phòng để giảm khô mũi, giúp bé dễ thở hơn.

• Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi bẩn và lông động vật: Những yếu tố này có thể kích thích đường hô hấp, làm bệnh kéo dài hơn.

2. Cung cấp đủ nước cho bé

Nước giúp làm loãng dịch nhầy trong phế quản, hỗ trợ quá trình hồi phục. Nếu bé còn bú mẹ, hãy cho bú nhiều hơn để đảm bảo cung cấp đủ nước và kháng thể. Với bé lớn hơn, có thể cho uống thêm nước ấm, sữa hoặc súp để bổ sung chất lỏng.

3. Kiểm soát sốt và giảm ho

• Nếu bé sốt trên 38,5°C, có thể dùng paracetamol theo liều lượng khuyến cáo của bác sĩ để hạ sốt.

• Tránh tự ý dùng thuốc giảm ho cho trẻ nhỏ vì ho là phản xạ giúp tống đờm ra ngoài. Thay vào đó, có thể áp dụng các biện pháp tự nhiên như cho bé uống nước ấm hoặc nước gừng mật ong (với trẻ trên 1 tuổi).

4. Nghỉ ngơi đầy đủ

Bé cần có thời gian nghỉ ngơi để hệ miễn dịch chống lại virus. Hãy tạo môi trường yên tĩnh, thoải mái để bé ngủ đủ giấc, giúp cơ thể nhanh hồi phục.

Khi nào cần đưa bé đi khám bác sĩ?

Mặc dù viêm tiểu phế quản thường tự khỏi sau 7-10 ngày, nhưng cha mẹ cần theo dõi sát sao và đưa bé đến bác sĩ ngay nếu có những dấu hiệu nguy hiểm sau:

• Bé thở nhanh, thở gấp (trên 60 lần/phút với trẻ dưới 2 tháng, trên 50 lần/phút với trẻ 2-12 tháng)

• Lồng ngực bị rút lõm, cánh mũi phập phồng khi thở

• Môi hoặc đầu ngón tay, ngón chân tím tái – dấu hiệu thiếu oxy

• Bé bỏ bú, không uống nước hoặc lừ đừ, khó đánh thức

• Sốt cao liên tục không giảm sau 48 giờ hoặc tái sốt sau khi đã hạ

Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu nào trên, cần đưa bé đến bệnh viện ngay để được điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp hoặc viêm phổi.

Cách phòng ngừa viêm tiểu phế quản cho bé

1. Tiêm phòng đầy đủ

• Vaccine phòng virus hợp bào hô hấp (RSV): Mặc dù chưa phổ biến ở Việt Nam, nhưng ở một số nước đã có vaccine giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi RSV – nguyên nhân chính gây viêm tiểu phế quản.

• Tiêm vaccine cúm và phế cầu: Giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp và biến chứng nặng.

2. Giữ vệ sinh cá nhân

• Rửa tay sạch cho bé và người chăm sóc bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn để hạn chế lây nhiễm virus.

• Hạn chế cho bé tiếp xúc với người bị cảm cúm hoặc ho.

3. Tăng cường miễn dịch cho bé

• Cho bé bú mẹ ít nhất 6 tháng đầu đời để cung cấp kháng thể giúp chống lại virus.

• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ với rau xanh, trái cây chứa vitamin C, thực phẩm giàu kẽm để tăng cường sức đề kháng.

4. Giữ môi trường sống sạch sẽ

• Giữ phòng thoáng khí, tránh khói thuốc lá, hóa chất độc hại.

• Tránh để bé tiếp xúc với không khí lạnh đột ngột, đặc biệt vào mùa đông.

Giải đáp các câu hỏi thường gặp

1. Bé bị viêm tiểu phế quản có tái phát không?
Có, đặc biệt nếu bé có hệ miễn dịch yếu hoặc sống trong môi trường dễ bị lây nhiễm. Do đó, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa để hạn chế nguy cơ tái phát.

2. Viêm tiểu phế quản có dẫn đến viêm phổi không?
Nếu không được chăm sóc đúng cách, viêm tiểu phế quản có thể tiến triển thành viêm phổi – một tình trạng nghiêm trọng hơn cần điều trị tích cực.

3. Có cần dùng kháng sinh để điều trị viêm tiểu phế quản không?
Viêm tiểu phế quản do virus không cần kháng sinh. Tuy nhiên, nếu có bội nhiễm vi khuẩn, bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh phù hợp.

4. Sau khi khỏi bệnh, bé có cần kiêng gì không?
Bé nên tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi và không khí lạnh để hạn chế nguy cơ tái phát. Đồng thời, cha mẹ cần duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để tăng cường sức khỏe cho bé.

Viêm tiểu phế quản là bệnh phổ biến nhưng có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu được chăm sóc đúng cách. Bằng việc theo dõi triệu chứng, thực hiện biện pháp phòng ngừa và chăm sóc tốt, cha mẹ có thể giúp bé nhanh chóng hồi phục và hạn chế nguy cơ tái phát.