Phác Đồ Điều Trị Viêm Phế Quản Ở Trẻ: Hướng Dẫn Chi Tiết

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKI Bác sĩ Phan Đình Long

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Viêm phế quản ở trẻ là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến, đặc biệt vào thời điểm giao mùa. Nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi hoặc suy hô hấp. Vậy phác đồ điều trị viêm phế quản ở trẻ như thế nào để đạt hiệu quả tối ưu? Việc tuân thủ hướng dẫn điều trị từ bác sĩ, kết hợp với chế độ chăm sóc phù hợp, sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và ngăn ngừa bệnh tái phát.

Phác đồ điều trị viêm phế quản ở trẻ theo từng mức độ bệnh

Viêm phế quản ở trẻ có thể diễn tiến từ nhẹ đến nặng, vì vậy phác đồ điều trị cần được cá nhân hóa để đảm bảo hiệu quả tối ưu. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào kiểm soát triệu chứng, hỗ trợ hô hấp và giảm nguy cơ biến chứng.

Điều trị viêm phế quản cấp tính nhẹ

• Chăm sóc tại nhà: Trẻ bị viêm phế quản nhẹ thường không cần nhập viện. Cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc như giữ ấm cơ thể, cho trẻ uống nhiều nước để làm loãng đờm, và đảm bảo không khí trong phòng luôn sạch sẽ, thoáng mát.
• Dùng thuốc theo chỉ định: Nếu trẻ sốt trên 38,5°C, bác sĩ có thể kê thuốc hạ sốt như paracetamol. Thuốc giảm ho có thể được sử dụng nhưng cần theo hướng dẫn của bác sĩ, vì ho cũng là phản xạ tự nhiên giúp tống đờm ra ngoài.
• Tăng cường dinh dưỡng: Cung cấp thực phẩm giàu vitamin C, A để tăng sức đề kháng, giúp trẻ phục hồi nhanh hơn.

Điều trị viêm phế quản cấp tính nặng

• Dùng thuốc giãn phế quản: Trong trường hợp trẻ bị khó thở, bác sĩ có thể kê thuốc giãn phế quản dạng xịt hoặc khí dung như salbutamol giúp mở rộng đường thở.
• Kháng sinh khi cần thiết: Nếu viêm phế quản do vi khuẩn gây ra, trẻ có thể được chỉ định kháng sinh như amoxicillin hoặc azithromycin. Tuy nhiên, kháng sinh không có tác dụng với virus, vì vậy cần tránh tự ý sử dụng.
• Hỗ trợ oxy: Trẻ có dấu hiệu suy hô hấp như thở rút lõm lồng ngực, tím tái cần được nhập viện để theo dõi và hỗ trợ thở oxy kịp thời.

Các phương pháp hỗ trợ trong phác đồ điều trị viêm phế quản ở trẻ

Bên cạnh thuốc điều trị, việc áp dụng các phương pháp hỗ trợ giúp giảm triệu chứng và đẩy nhanh quá trình hồi phục cho trẻ.

Liệu pháp xông khí dung

• Xông khí dung với dung dịch nước muối sinh lý giúp làm loãng đờm, giảm khò khè và thông thoáng đường thở.
• Nếu trẻ có biểu hiện khó thở, bác sĩ có thể chỉ định xông thuốc giãn phế quản hoặc corticosteroid để giảm viêm nhanh chóng.

Vỗ rung long đờm

• Phương pháp này giúp trẻ dễ dàng tống đờm ra ngoài bằng cách vỗ nhẹ vào lưng theo nhịp nhất định.
• Cần thực hiện đúng kỹ thuật để tránh gây tổn thương phổi hoặc làm trẻ khó chịu.

Giữ ấm và tạo độ ẩm không khí

• Môi trường sống có độ ẩm phù hợp giúp đường hô hấp không bị khô, giảm kích thích gây ho.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt chậu nước trong phòng giúp duy trì độ ẩm ở mức lý tưởng từ 40 – 60%.

Phác đồ điều trị viêm phế quản ở trẻ không chỉ tập trung vào thuốc mà còn cần kết hợp nhiều biện pháp hỗ trợ khác. Vậy những dấu hiệu nào cho thấy trẻ cần được tái khám ngay lập tức?

Khi nào cần đưa trẻ đi tái khám?

Trong quá trình điều trị viêm phế quản, cha mẹ cần theo dõi sát các triệu chứng của trẻ. Nếu xuất hiện các dấu hiệu dưới đây, trẻ cần được đưa đi tái khám ngay để điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời.

Triệu chứng cảnh báo bệnh diễn tiến nặng

• Trẻ thở nhanh, khó thở, rút lõm lồng ngực hoặc tím tái môi, đầu ngón tay, ngón chân.
• Ho dai dẳng, kéo dài hơn 2 tuần, kèm theo tình trạng đờm đặc, có màu vàng hoặc xanh.
• Sốt cao trên 39°C, không đáp ứng với thuốc hạ sốt hoặc sốt kéo dài quá 3 ngày.
• Lừ đừ, bú kém, quấy khóc nhiều hoặc có dấu hiệu mất nước như khô môi, tiểu ít.

Tái khám định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị

Ngay cả khi các triệu chứng đã thuyên giảm, trẻ vẫn cần được tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đảm bảo viêm phế quản đã được kiểm soát hoàn toàn, tránh nguy cơ biến chứng hoặc tái phát.

Cách phòng ngừa viêm phế quản tái phát ở trẻ

Viêm phế quản có thể dễ dàng tái phát nếu không có biện pháp phòng ngừa phù hợp. Dưới đây là những cách giúp giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ.

Tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ

• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời để nhận kháng thể từ sữa mẹ.
• Cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ với thực phẩm giàu vitamin A, C, E giúp tăng sức đề kháng.
• Khuyến khích trẻ vận động thường xuyên để nâng cao thể trạng.

Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống

• Hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi ho hoặc hắt hơi.
• Hạn chế tiếp xúc với người đang mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
• Đảm bảo không gian sống luôn sạch sẽ, thoáng mát, tránh khói thuốc lá và bụi bẩn.

Tiêm phòng đầy đủ

• Tiêm vắc xin phòng cúm, phế cầu và ho gà giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
• Lịch tiêm chủng cần được thực hiện theo khuyến cáo của Bộ Y tế để bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ.

Giải đáp các câu hỏi thường gặp về phác đồ điều trị viêm phế quản ở trẻ

1. Viêm phế quản ở trẻ có cần dùng kháng sinh không?

Không phải trường hợp viêm phế quản nào cũng cần kháng sinh. Nếu nguyên nhân do virus, kháng sinh không có tác dụng và có thể gây tác dụng phụ không mong muốn. Kháng sinh chỉ được kê đơn khi có nhiễm khuẩn thứ phát hoặc viêm phế quản do vi khuẩn.

2. Dùng thuốc ho cho trẻ bị viêm phế quản có tốt không?

Thuốc ho không nên sử dụng tùy ý vì ho là phản xạ giúp tống đờm ra ngoài. Nếu ho ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc quá dai dẳng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm ho phù hợp với độ tuổi của trẻ.

3. Viêm phế quản kéo dài bao lâu thì khỏi?

Thông thường, viêm phế quản cấp tính ở trẻ kéo dài từ 7 – 10 ngày. Tuy nhiên, nếu trẻ có cơ địa yếu hoặc bị viêm phế quản tái phát, thời gian hồi phục có thể lâu hơn.

4. Trẻ bị viêm phế quản có cần kiêng tắm không?

Trẻ vẫn có thể tắm nhưng cần giữ ấm cơ thể, tránh tắm nước lạnh hoặc để gió lùa. Tắm nước ấm nhanh và lau khô người ngay sau khi tắm sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn.

5. Viêm phế quản có lây không?

Viêm phế quản do virus có thể lây lan qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc với người bệnh. Do đó, cần hạn chế để trẻ đến nơi đông người khi đang có dịch bệnh, đặc biệt là vào mùa lạnh.

Phác đồ điều trị viêm phế quản ở trẻ cần được thực hiện đúng cách để đảm bảo hiệu quả và hạn chế biến chứng. Bên cạnh việc tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, cha mẹ cũng cần chú ý đến chế độ chăm sóc và phòng ngừa để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh nguy cơ tái phát.