Trẻ bị viêm họng: Nguyên nhân, Triệu chứng và Phương pháp điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKI Bác sĩ Phan Đình Long

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Trẻ bị viêm họng là tình trạng phổ biến, thường gặp ở lứa tuổi mầm non và tiểu học. Bệnh có thể gây ra những triệu chứng khó chịu như đau họng, ho, sốt, và mệt mỏi. Viêm họng ở trẻ nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm amidan, viêm phổi, hay nhiễm trùng tai. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa các rủi ro này. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, và các biện pháp điều trị hiệu quả cho trẻ bị viêm họng.

Định nghĩa và phân loại trẻ bị viêm họng

Viêm họng là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở niêm mạc họng, thường do virus hoặc vi khuẩn gây ra. Đây là một trong những bệnh lý phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trong các mùa chuyển giao giữa các mùa. Trẻ bị viêm họng có thể gặp phải nhiều triệu chứng khác nhau tùy vào nguyên nhân gây bệnh.

Viêm họng có thể được phân loại thành hai nhóm chính: viêm họng do virus và viêm họng do vi khuẩn. Trong đó, viêm họng do virus thường chiếm tỷ lệ cao hơn và có thể tự khỏi sau vài ngày mà không cần điều trị kháng sinh. Tuy nhiên, viêm họng do vi khuẩn, đặc biệt là nhóm liên cầu khuẩn, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Ngoài ra, viêm họng còn có thể được phân loại theo mức độ nặng nhẹ, từ viêm họng cấp tính cho đến viêm họng mãn tính. Viêm họng cấp tính có thể xuất hiện đột ngột và kèm theo các triệu chứng rõ rệt như đau họng, ho, và sốt. Viêm họng mãn tính lại thường có các triệu chứng kéo dài và ít rõ ràng hơn, nhưng cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ nếu không được chăm sóc đúng cách.

Triệu chứng của trẻ bị viêm họng

Khi trẻ bị viêm họng, các triệu chứng sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, nhưng thông thường có thể gặp các dấu hiệu phổ biến như đau họng, ho khan hoặc ho có đờm, và sốt. Trẻ cũng có thể cảm thấy mệt mỏi, biếng ăn và khó chịu, đặc biệt là khi nuốt. Các triệu chứng này có thể xuất hiện đột ngột và kéo dài từ vài ngày đến một tuần.

Nếu viêm họng do vi khuẩn, như viêm họng liên cầu, trẻ có thể có các triệu chứng nặng hơn như sưng hạch bạch huyết ở cổ, miệng đỏ và có mảng trắng hoặc mủ ở amidan. Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị đau đầu và đau cơ.

Trong khi đó, viêm họng do virus thường nhẹ hơn và các triệu chứng có thể kèm theo các biểu hiện của cảm cúm như chảy nước mũi, ho và hắt hơi. Điều quan trọng là phân biệt giữa viêm họng do virus và viêm họng do vi khuẩn để có phương pháp điều trị phù hợp.

Các triệu chứng khác cũng có thể xuất hiện, bao gồm khó thở nhẹ, thở khò khè hoặc cảm giác ngứa rát ở cổ họng. Mặc dù viêm họng ở trẻ em có thể tự khỏi trong nhiều trường hợp, nhưng nếu triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là cần thiết để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân trẻ bị viêm họng

Viêm họng ở trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu là do virus hoặc vi khuẩn. Dưới đây là các nguyên nhân chính khiến trẻ dễ mắc phải căn bệnh này:

• Virus: Viêm họng do virus là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm phần lớn các ca mắc bệnh. Các loại virus như cúm, cảm lạnh, và adeno virus thường gây viêm họng ở trẻ. Virus này lây lan qua không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mũi họng của người bệnh.
• Vi khuẩn: Vi khuẩn liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus pyogenes) là nguyên nhân chính gây viêm họng do vi khuẩn, đặc biệt là viêm họng liên cầu. Vi khuẩn này có thể gây các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị sớm như viêm amidan, viêm tai giữa, hoặc thậm chí sốt thấp khớp.
• Yếu tố môi trường: Môi trường ô nhiễm, khô hanh, hoặc có nhiều bụi bẩn có thể làm giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh của cơ thể trẻ, khiến họ dễ bị viêm họng. Sự thay đổi đột ngột về thời tiết cũng là một yếu tố thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển.
• Tiếp xúc với người bệnh: Trẻ em có hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ nên dễ bị lây nhiễm từ người khác. Nếu trẻ tiếp xúc gần gũi với người bị viêm họng, virus hoặc vi khuẩn có thể lây lan qua ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với đồ vật nhiễm bẩn.
• Hệ miễn dịch yếu: Trẻ em bị suy giảm hệ miễn dịch do bệnh lý nền hoặc chế độ dinh dưỡng không đầy đủ cũng có nguy cơ cao mắc viêm họng. Các yếu tố như thiếu ngủ, căng thẳng hay chế độ ăn uống không hợp lý có thể làm suy yếu khả năng bảo vệ cơ thể của trẻ.

Đối tượng dễ mắc viêm họng

Mặc dù viêm họng có thể xảy ra ở bất kỳ trẻ em nào, nhưng một số đối tượng dưới đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

• Trẻ em dưới độ tuổi đi học: Các trẻ trong độ tuổi mầm non và tiểu học có xu hướng tiếp xúc với môi trường đông người và dễ dàng lây nhiễm vi khuẩn, virus. Môi trường học đường, nơi trẻ sinh hoạt chung với bạn bè, là yếu tố tăng nguy cơ bị nhiễm bệnh.
• Trẻ có hệ miễn dịch yếu: Những trẻ bị bệnh mạn tính, như bệnh tiểu đường, bệnh tim bẩm sinh, hoặc trẻ đang điều trị bệnh ung thư, thường có hệ miễn dịch suy giảm và dễ bị mắc các bệnh lý đường hô hấp, bao gồm viêm họng.
• Trẻ sống trong môi trường ô nhiễm: Trẻ sống trong các khu vực có chất lượng không khí kém hoặc có khói thuốc lá trong nhà dễ mắc bệnh viêm họng hơn. Môi trường không khí ô nhiễm có thể làm tổn thương niêm mạc họng và tạo điều kiện thuận lợi cho virus và vi khuẩn phát triển.
• Trẻ tiếp xúc với người bệnh: Nếu trong gia đình hoặc trường học có người bị viêm họng, trẻ em sẽ dễ dàng mắc bệnh qua việc tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải các giọt bắn từ ho, hắt hơi của người bệnh.
• Trẻ có thói quen ăn uống không hợp lý: Trẻ ăn nhiều đồ ăn ngọt, dầu mỡ, ít rau củ quả và thiếu nước có thể giảm sức đề kháng của cơ thể, từ đó dễ dàng bị viêm họng khi tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh.

Những đối tượng này cần được chú ý và có các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu nguy cơ mắc viêm họng và các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp.

Biến chứng khi trẻ bị viêm họng

Viêm họng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của trẻ. Dưới đây là những biến chứng phổ biến khi trẻ bị viêm họng:

• Viêm amidan: Viêm họng do vi khuẩn, đặc biệt là liên cầu khuẩn, có thể lan rộng đến amidan và gây viêm amidan. Đây là một trong những biến chứng thường gặp ở trẻ em, khiến trẻ bị đau họng dữ dội và khó nuốt. Nếu viêm amidan tái phát nhiều lần, có thể cần phải phẫu thuật cắt amidan.
• Viêm tai giữa: Viêm họng có thể dẫn đến viêm tai giữa do nhiễm trùng lan từ họng lên tai qua vòi Eustachian. Trẻ bị viêm tai giữa thường có biểu hiện đau tai, chảy dịch tai và ảnh hưởng đến khả năng nghe của trẻ.
• Nhiễm trùng huyết: Nếu vi khuẩn gây viêm họng, như liên cầu khuẩn, xâm nhập vào máu, nó có thể gây nhiễm trùng huyết. Đây là một biến chứng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị nhanh chóng và kịp thời.
• Sốt thấp khớp: Viêm họng liên cầu không được điều trị có thể dẫn đến sốt thấp khớp, một bệnh lý viêm nhiễm ảnh hưởng đến các khớp và tim. Sốt thấp khớp có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như viêm van tim, đe dọa đến sức khỏe tim mạch của trẻ.
• Viêm phổi: Viêm họng, đặc biệt là khi bị vi khuẩn hoặc virus nặng, có thể lan xuống phổi gây viêm phổi. Viêm phổi gây ra các triệu chứng như ho nặng, thở khò khè, khó thở, và cần phải điều trị khẩn cấp để tránh nguy hiểm.
• Hội chứng Shock nhiễm khuẩn: Đây là một tình trạng cực kỳ nguy hiểm khi vi khuẩn lan ra khắp cơ thể, gây rối loạn chức năng của các cơ quan. Hội chứng này có thể dẫn đến sốc, hạ huyết áp và cần can thiệp y tế ngay lập tức.

Việc phát hiện và điều trị sớm các dấu hiệu biến chứng sẽ giúp hạn chế được những ảnh hưởng lâu dài và nguy hiểm cho trẻ. Do đó, phụ huynh cần theo dõi sát sao sức khỏe của trẻ trong suốt quá trình mắc viêm họng.

Chẩn đoán trẻ bị viêm họng

Để xác định chính xác nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của viêm họng ở trẻ, việc chẩn đoán đúng là rất quan trọng. Quá trình chẩn đoán thường bao gồm các bước sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ bắt đầu bằng việc thăm khám để xác định các triệu chứng mà trẻ đang gặp phải, như đau họng, ho, sốt, và tình trạng sưng hạch bạch huyết. Việc khám miệng và cổ họng giúp bác sĩ đánh giá tình trạng viêm amidan hoặc các dấu hiệu của nhiễm trùng.
• Xét nghiệm họng: Trong trường hợp nghi ngờ viêm họng do vi khuẩn, bác sĩ có thể lấy mẫu dịch từ họng của trẻ để thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên hoặc nuôi cấy vi khuẩn. Xét nghiệm này giúp xác định chính xác liệu viêm họng có do liên cầu khuẩn hay vi khuẩn khác gây ra.
• Xét nghiệm máu: Nếu viêm họng có triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra các chỉ số viêm, như CRP (C-reactive protein) và WBC (số lượng bạch cầu). Điều này giúp đánh giá mức độ viêm nhiễm và xác định nếu có biến chứng hay không.
• Chụp X-quang ngực: Nếu có dấu hiệu nghi ngờ viêm phổi hoặc các biến chứng khác, bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang ngực để xác định tình trạng của phổi và phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng sâu hơn.
• Chẩn đoán phân biệt: Bác sĩ cũng cần phân biệt viêm họng do virus hay vi khuẩn, bởi vì mỗi loại có phương pháp điều trị khác nhau. Viêm họng do virus thường nhẹ hơn và không cần dùng kháng sinh, trong khi viêm họng do vi khuẩn cần phải điều trị kháng sinh để ngăn ngừa các biến chứng.

Chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, từ đó giảm thiểu được nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe của trẻ tốt hơn.

Khi nào cần gặp bác sĩ khi trẻ bị viêm họng

Việc nhận diện các dấu hiệu cần thiết để đưa trẻ đến gặp bác sĩ rất quan trọng trong việc đảm bảo sự an toàn và sức khỏe lâu dài của trẻ. Nếu trẻ xuất hiện bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng nào dưới đây, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời:

• Trẻ sốt cao kéo dài: Nếu trẻ bị sốt cao trên mức bình thường và kéo dài trong nhiều ngày mà không giảm, điều này có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc viêm họng do vi khuẩn cần được điều trị bằng kháng sinh.
• Trẻ gặp khó khăn khi thở: Nếu trẻ thở khò khè, khó thở hoặc có dấu hiệu thở nhanh và nông, có thể là dấu hiệu của một biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi hoặc tắc nghẽn đường hô hấp.
• Trẻ đau họng dữ dội và khó nuốt: Nếu trẻ bị đau họng mạnh, đặc biệt là khi nuốt thức ăn hoặc nước, và có cảm giác đau kéo dài, có thể là dấu hiệu của viêm họng do vi khuẩn như viêm amidan hoặc viêm họng liên cầu.
• Hạch bạch huyết sưng to: Sự sưng to của hạch bạch huyết ở vùng cổ hoặc dưới hàm có thể là dấu hiệu của một nhiễm trùng nghiêm trọng, cần được bác sĩ kiểm tra và theo dõi.
• Trẻ có triệu chứng khác lạ: Nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường khác như buồn nôn, nôn mửa, hoặc không chịu ăn uống, điều này có thể chỉ ra rằng trẻ đã mắc phải một bệnh lý nghiêm trọng cần sự chăm sóc y tế.
• Trẻ bị mệt mỏi kéo dài hoặc khó tỉnh táo: Nếu trẻ tỏ ra mệt mỏi, uể oải hoặc không tỉnh táo, điều này có thể liên quan đến sự lây lan của nhiễm trùng và yêu cầu sự can thiệp của bác sĩ.

Phụ huynh nên lưu ý rằng việc điều trị sớm có thể giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và giúp trẻ hồi phục nhanh chóng hơn.

Phòng ngừa viêm họng cho trẻ

Viêm họng ở trẻ có thể được phòng ngừa bằng cách thực hiện một số biện pháp bảo vệ cơ thể và tăng cường sức đề kháng. Dưới đây là những cách hiệu quả giúp giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Giữ vệ sinh tay sạch sẽ: Một trong những cách phòng ngừa quan trọng là rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh hoặc trước khi ăn uống. Việc này giúp giảm nguy cơ lây lan vi khuẩn và virus từ môi trường xung quanh.
• Tránh tiếp xúc với người bệnh: Viêm họng có thể lây lan qua không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh. Nếu trong gia đình hoặc trường học có người mắc viêm họng, hãy hạn chế tiếp xúc với họ để giảm nguy cơ lây nhiễm cho trẻ.
• Tăng cường dinh dưỡng hợp lý: Một chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bao gồm nhiều rau củ quả, vitamin và khoáng chất, sẽ giúp tăng cường sức đề kháng của trẻ. Việc đảm bảo trẻ uống đủ nước và có chế độ ăn cân bằng cũng góp phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể.
• Bảo vệ trẻ khỏi không khí ô nhiễm: Trẻ em sống trong môi trường có chất lượng không khí kém hoặc có khói thuốc lá trong nhà dễ bị viêm họng hơn. Do đó, giữ cho môi trường sống của trẻ sạch sẽ và thông thoáng là điều cần thiết để phòng ngừa bệnh lý đường hô hấp.
• Khuyến khích trẻ uống nhiều nước: Việc giữ cho cổ họng luôn ẩm ướt sẽ giúp bảo vệ niêm mạc họng khỏi bị tổn thương, đồng thời giúp cơ thể của trẻ đào thải các độc tố và vi khuẩn ra ngoài. Đặc biệt là trong mùa lạnh hoặc khi có dấu hiệu của viêm họng, việc uống đủ nước là rất quan trọng.
• Vệ sinh sạch sẽ các vật dụng cá nhân: Các vật dụng cá nhân như đồ chơi, dụng cụ học tập, và chăn ga gối đệm cần được vệ sinh thường xuyên, vì đây là những vật dụng mà trẻ dễ tiếp xúc trực tiếp. Việc giữ cho môi trường sống của trẻ sạch sẽ giúp giảm khả năng tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh.
• Tiêm phòng đầy đủ: Tiêm phòng là một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm, trong đó có các bệnh gây viêm họng. Các loại vắc-xin như vắc-xin cúm, vắc-xin phế cầu khuẩn giúp ngăn ngừa một số nguyên nhân gây viêm họng và các bệnh liên quan đến đường hô hấp.

Việc phòng ngừa viêm họng không chỉ giúp trẻ tránh được bệnh mà còn bảo vệ sức khỏe tổng thể của trẻ trong suốt thời gian phát triển. Các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả này có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và duy trì sự khỏe mạnh cho trẻ.

Phương pháp điều trị trẻ bị viêm họng

Điều trị viêm họng ở trẻ em phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến, bao gồm cả thuốc Tây y và các biện pháp tự nhiên.

Điều trị viêm họng do virus

Viêm họng do virus thường tự khỏi trong một thời gian ngắn, nhưng điều trị hỗ trợ vẫn rất quan trọng để giảm triệu chứng và giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Các thuốc như Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể được sử dụng để giảm đau họng và hạ sốt cho trẻ. Những loại thuốc này giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn và làm giảm các triệu chứng như mệt mỏi, đau họng và khó chịu.
• Thuốc xịt họng: Các loại thuốc xịt như Strepsils hoặc Betadine có thể giúp giảm viêm và làm dịu cổ họng. Tuy nhiên, những loại thuốc này chỉ có tác dụng tạm thời và không điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh.
• Thuốc long đờm: Để giảm ho và làm loãng đờm, các thuốc như Ambroxol hoặc Bromhexine có thể được dùng. Những loại thuốc này giúp làm sạch đường hô hấp, giúp trẻ dễ thở hơn và giảm ho hiệu quả.

Ngoài thuốc, việc duy trì đủ nước và bổ sung vitamin C qua thực phẩm hoặc viên uống cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ.

Điều trị viêm họng do vi khuẩn

Khi viêm họng do vi khuẩn, đặc biệt là liên cầu khuẩn, việc sử dụng kháng sinh là cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

• Kháng sinh: Thuốc kháng sinh như Amoxicillin, Azithromycin hoặc Penicillin được chỉ định để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm họng. Việc sử dụng đúng loại thuốc và đủ liều là rất quan trọng để tránh tình trạng kháng thuốc và các biến chứng nghiêm trọng.
• Thuốc giảm đau: Giống như trong điều trị viêm họng do virus, các thuốc như Paracetamol hoặc Ibuprofen sẽ giúp giảm đau họng và hạ sốt trong trường hợp viêm họng do vi khuẩn.
• Thuốc kháng viêm: Trong trường hợp viêm họng nặng, bác sĩ có thể kê thuốc kháng viêm như Dexamethasone để giảm sưng viêm và cải thiện triệu chứng nhanh chóng.

Để điều trị viêm họng do vi khuẩn hiệu quả, trẻ cần được uống đủ liều thuốc và hoàn thành liệu trình điều trị kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ để tránh nguy cơ tái phát hoặc biến chứng.

Điều trị viêm họng cấp tính bằng các biện pháp tự nhiên

Ngoài thuốc, các biện pháp tự nhiên cũng giúp giảm triệu chứng viêm họng cho trẻ và hỗ trợ quá trình hồi phục.

• Súc miệng bằng nước muối: Việc súc miệng bằng nước muối ấm giúp làm dịu họng, giảm viêm và kháng khuẩn tự nhiên. Đây là một biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để giảm đau và ngứa rát ở cổ họng.
• Mật ong và chanh: Mật ong có đặc tính kháng khuẩn và làm dịu cổ họng, kết hợp với chanh sẽ cung cấp vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch. Cho trẻ uống hỗn hợp mật ong pha chanh và nước ấm có thể giúp giảm triệu chứng ho và đau họng.
• Nghệ và gừng: Nghệ và gừng đều có tác dụng kháng viêm và làm dịu cổ họng. Một ly trà gừng pha với một chút mật ong và nghệ có thể giúp làm giảm triệu chứng viêm họng một cách hiệu quả.
• Uống nhiều nước ấm: Việc uống đủ nước ấm trong suốt ngày giúp làm dịu họng và giữ cho cơ thể đủ nước, hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh hơn.

Những biện pháp tự nhiên này giúp giảm bớt khó chịu và hỗ trợ điều trị viêm họng một cách an toàn và hiệu quả.

Chăm sóc hỗ trợ trong quá trình điều trị

Bên cạnh việc sử dụng thuốc và các biện pháp tự nhiên, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện trong suốt quá trình điều trị cũng rất quan trọng.

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Việc cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể có thời gian phục hồi và tăng cường khả năng miễn dịch, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh.
• Duy trì không khí trong lành: Việc giữ cho phòng ngủ của trẻ luôn thoáng mát, sạch sẽ và không có khói thuốc sẽ giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và giúp trẻ dễ thở hơn.
• Ăn uống đủ chất: Đảm bảo cho trẻ ăn những thực phẩm dễ nuốt, giàu dinh dưỡng như cháo, súp, và các thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng và giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus.

Việc kết hợp các phương pháp điều trị hợp lý sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh được các biến chứng nguy hiểm.

Trẻ bị viêm họng cần được điều trị đúng cách và kịp thời, bao gồm việc sử dụng thuốc Tây y khi có chỉ định của bác sĩ, kết hợp với các biện pháp tự nhiên và chăm sóc cơ thể toàn diện để giúp trẻ hồi phục nhanh chóng và ngăn ngừa các biến chứng.